ΕΡΤNEWS
Αποκλειστική συνέντευξη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, στο ενημερωτικό κανάλι της ΕΡΤ
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης και βίντεο
Αποκλειστική συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο ΕΡΤNEWS και στον ανταποκριτή της δημόσιας τηλεόρασης Κωστή Κωνσταντίνου. Η συνέντευξη μεταδόθηκε, σήμερα Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2024, μετά το αναλυτικό δελτίο ειδήσεων στις 18:00.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Κ. Κωνσταντίνου: Κύριε Πρόεδρε, σας χαιρετώ και σας ευχαριστώ πολύ που μας δεχθήκατε.
Ν. Χριστοδουλίδης: Εγώ ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία.
Κ. Κωνσταντίνου: Είναι μια ιδιαίτερα σημαντική εβδομάδα αυτή η οποία αρχίζει, με θέματα πολλά, τα οποία αφορούν την Κύπρο και την Ελλάδα, τόσο τις μεταξύ τους σχέσεις όσο και ευρύτερα. Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να σταθούμε στο θέμα της Διακυβερνητικής. Έρχεται την Τετάρτη ο πρωθυπουργός στην Κύπρο, συνοδεία 12-14 υπουργών. Φαντάζομαι ότι είναι μια πρώτη ευκαιρία να εξετάσετε αυτό που εγκαινιάστηκε πέρυσι στην Αθήνα με την πρώτη Διακυβερνητική.
Ν. Χριστοδουλίδης: Είναι η δεύτερη σύνοδος, όπως πολύ ορθά έχετε αναφέρει, της Διακυβερνητικής. Και ξέρετε, εντάσσεται και αυτό μέσα στο πλαίσιο των νέων σχέσεων ανάμεσα σε Κύπρο και Ελλάδα. Να θυμίσω ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος είχαμε διακυβερνητικές συναντήσεις με άλλα κράτη, αλλά δεν είχαμε μεταξύ μας. Ήταν γι’ αυτόν τον λόγο που από την πρώτη συνάντηση, την επίσημη συνάντηση, μετά την εκλογή μου, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, συμφωνήσαμε να υπάρξουν αυτές οι διακυβερνητικές διασκέψεις. Διακυβερνητικές διασκέψεις, οι οποίες φέρνουν αποτελέσματα. Και θέλω να μιλήσω συγκεκριμένα. Προηγουμένως, τα κύρια θέματα που απασχολούσαν ήταν τα θέματα άμυνας, ασφάλειας, το Κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά και ούτω καθεξής. Μέσα από αυτές τις διακυβερνητικές διασκέψεις, η μία χώρα προσφέρει τεχνογνωσία, για παράδειγμα, στην άλλη σε σημαντικά θέματα. Συγκεκριμένα, εμείς πήραμε από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία είναι σαφώς πιο μπροστά από εμάς, τα θέματα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Και τρέξαμε πολύ γρήγορα κάποια θέματα που καθυστερούσαν εδώ και πολύ καιρό, και θα έχουμε και συγκεκριμένες ανακοινώσεις στα θέματα του ψηφιακού μετασχηματισμού. Στη δική μας περίπτωση, για παράδειγμα, βοηθήσαμε και η ελληνική κυβέρνηση πήρε τεχνογνωσία στα θέματα ναυτιλίας, που είναι ένας τομέας που στην Κύπρο, γνωρίζετε πολύ καλά, είναι αρκετά αναβαθμισμένος. Άρα, γίνεται αυτή η συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, στον τομέα του πολιτισμού, για παράδειγμα. Η Ελλάδα είναι σαφώς πιο μπροστά από την Κύπρο. Στην προσπάθειά μας να ψηφιοποιήσουμε τα θέματα πολιτισμού, τα αρχαία μνημεία που έχουμε, όλα αυτά, η Ελλάδα είναι πιο μπροστά από εμάς. Παίρνουμε, μαθαίνουμε από την Ελλάδα. Άρα, είναι ουσιαστικές συναντήσεις, οι οποίες φέρνουν αποτέλεσμα και στη συνάντηση τη δεύτερη που θα γίνει ακριβώς θα ανακοινωθούν και αρκετές νέες δράσεις, κοινές πρωτοβουλίες Ελλάδας και Κύπρου. Θα σας πω ένα άλλο θέμα, γιατί θέλω να μιλάμε συγκεκριμένα: για τις δύο χώρες, στον τομέα της Ναυτιλίας, που είναι πολύ σημαντικός, απ’ όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με τη Μάλτα.
Πήραμε κοινές πρωτοβουλίες, πρωτοβουλίες οι οποίες οδήγησαν το χαρτοφυλάκιο για τις μεταφορές, που περιλαμβάνει και τη Ναυτιλία, να είναι στον Έλληνα επίτροπο. Είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Υπάρχουν πολλές τέτοιες δράσεις. Ο διορισμός επιτρόπου για τη Μεσόγειο. Να υπάρχει ένας επίτροπος, που να ασχολείται αποκλειστικά με τη Μεσόγειο. Ήταν οι κοινές πρωτοβουλίες της Ελλάδας και της Κύπρου προς την Πρόεδρο της Επιτροπής, που αποδείξαμε με πράξεις, όχι απλά με λόγια και ωραίες δηλώσεις, την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναβαθμίσει την παρουσία της στην περιοχή δείχνοντας την πράξη με τον διορισμό ειδικού επιτρόπου. Άρα, υπάρχουν πολλά θέματα πέραν των ελληνοτουρκικών, του Κυπριακού, τα θέματα της άμυνας και της ασφάλειας, που είναι πάρα πολύ σημαντικά, για τα οποία για αρκετά χρόνια δεν δίνεται, αν μπορώ να το θέσω έτσι, η αναγκαία σημασία. Κάτι που γίνεται σήμερα μέσα από τις Διακυβερνητικές.
Υπάρχουν και άλλα. Θέλω να τα αναφέρω γιατί αγγίζουν θέματα του κόσμου. Θέματα ενδεχόμενης κοινής αγοράς φαρμάκων. Γνωρίζετε ότι στην Κύπρο είναι ένα πρόβλημα. Κάποια φάρμακα είναι πολύ πιο ακριβά λόγω και της μικρής αγοράς που υπάρχει στην Κύπρο. Μια ενδεχόμενη συνεργασία των δύο χωρών θα βοηθήσει και στη μείωση, όχι μόνο στη μείωση των τιμών, αλλά και στο αυτά τα φάρμακα να είναι διαθέσιμα, ανά πάσα στιγμή. Άρα, υπάρχουν πολλοί τομείς, για τους οποίους χαίρομαι, γιατί μέσα από τη Διακυβερνητική προωθούνται τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών.
Κ. Κωνσταντίνου: Θέλω να σας ρωτήσω, μιας και αναφερθήκατε για τον ρόλο της Κύπρου στην περιοχή, τον ρόλο της Ε.Ε. κ.λπ. Να κάνω μια παρένθεση, γιατί νομίζω είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό κεφαλαίο, το οποίο πρέπει να το θίξουμε. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε δει ότι η Κύπρος αναβαθμίζεται πάρα πολύ σε σχέση με την παρουσία της. Τι είναι αυτό που οδήγησε σε αυτό τον νέο ρόλο της Κύπρου και πώς ακόμα θα μπορούσε η Κύπρος να διαδραματίσει ένα ακόμη μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή εδώ, περιφερειακά;
Ν. Χριστοδουλίδης: Ήταν η ανάγκη να γίνουμε σαφώς πιο εξωστρεφείς. Σίγουρα, η επίλυση του Κυπριακού αποτελεί την υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητά μας. Όμως, αντιλαμβάνεστε ότι ζούμε σ’ ένα άναρχο διεθνές σύστημα και εκείνο που καθορίζει τις πολιτικές των κρατών είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Άρα, για μας ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να ενισχύσουμε όλους τους παράγοντες ισχύος της χώρας μας. Και ένας σημαντικός παράγοντες ισχύος είναι η γεωγραφική μας θέση. Με αφορμή την κρίση στη Γάζα μετά την τρομοκρατική επίθεση του Οκτωβρίου, παρουσιάσαμε στη διεθνή κοινότητα τον ανθρωπιστικό διάδρομο. Ήταν μια πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, που να αναφέρω στην αρχή…
Κ. Κωνσταντίνου: …Είχατε πολεμηθεί πάρα πολύ, κύριε Πρόεδρε…
Ν. Χριστοδουλίδης: Κι έχουμε δεχτεί κριτική και στο εσωτερικό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο πολύ λίγοι ήταν εκείνοι που πίστεψαν στην ενδεχόμενη υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας. Το κάναμε στην πράξη. Όταν είδαμε μετά τη διάχυση της κρίσης και στον Λίβανο, η ετοιμότητά μας, επαναλαμβάνω όχι με λόγια αλλά με πράξεις, να βοηθήσουμε στην εκκένωση του πληθυσμού από την περιοχή, φιλοξενούσαμε στη χώρα μας ειδικές ομάδες που θα χρησιμοποιούνταν για ενδεχόμενη εκκένωση, ειδικότερα στην πρώτη φάση διπλωματικού προσωπικού, πέραν των 10 κρατών. Άρα, η ύπαρξη αυτών των υποδομών, η ενίσχυση αυτών των υποδομών, η ετοιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ξεκάθαρη τοποθέτησή της σε θέματα που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα, θεωρώ ότι ενισχύουν το αποτύπωμα της χώρας μας και κατ’ επέκταση ενισχύουν και τις προσπάθειές μας για επίλυση του Κυπριακού.
Κ. Κωνσταντίνου: Τώρα, ένας άλλος τομέας στον οποίο υπήρξε μια πολύ μεγάλη πρόοδος, μια πολύ μεγάλη αλλαγή, είναι οι σχέσεις της Κύπρου με την Ελλάδα. Παλιά είχαμε τα δόγματα, η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται. Υπήρχε μια σχέση εξάρτησης της μιας πλευράς από την άλλη, πήγαινε η μία με τις απαιτήσεις της, ερχόταν η άλλη με τα θέματά της, προκαλούνταν προστριβές. Εσείς με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, τον κύριο Μητσοτάκη, έχετε εγκαινιάσει ένα νέο είδος επαφής, το οποίο στην αρχή είχε δεχθεί κάποια κριτική από ορισμένους κύκλους, αλλά φαίνεται ότι αποδίδει πάρα πολύ. Σε τι βασίζεται αυτή η νέα σχέση της Αθήνας με τη Λευκωσία;
Ν. Χριστοδουλίδης: Έχω ασχοληθεί και ιστορικά με τις σχέσεις της Αθήνας με τη Λευκωσία και θεωρώ ότι σε πολλές των περιπτώσεων, χωρίς να λέω ότι οι προκάτοχοί μου δεν είχαν αυτή τη σχέση εμπιστοσύνης, δεν ήμασταν απόλυτα ειλικρινείς. Και από την πρώτη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό είπαμε ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Υπάρχουν θέματα στα οποία, ναι, έχουμε κοινές επιδιώξεις. Υπάρχουν θέματα που, ενδεχομένως, να διαφωνούμε. Υπάρχουν θέματα που έχουμε και ανταγωνισμό ανάμεσά μας. Κακά τα ψέματα. Για παράδειγμα, είμαι σίγουρος ότι ένας από τους βασικούς στόχους του Έλληνα πρωθυπουργού είναι να προσελκύσει ξένες επενδύσεις. Αυτός είναι και δικός μας στόχος. Άρα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, κι εκεί που διαφωνούμε να το λέμε, να μη φοβόμαστε να το πούμε και μέσα από τη συζήτηση να προσπαθούμε να βρούμε κοινές λύσεις. Και χαίρομαι που υπάρχει αυτή η ειλικρίνεια και σας λέω, χωρίς να έχω να φοβηθώ κάτι, ότι υπήρξαν αυτούς τους 20 μήνες που είμαι εδώ κάποια θέματα, στα οποία είχαμε διαφορετικές προσεγγίσεις. Μέσα, όμως, από την ανοιχτή συζήτηση καταφέραμε να βρούμε κοινές συνιστώσες. Και θεωρώ έτσι πρέπει να είναι οι σχέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου. Για να μη δεχτούμε κριτική, δεν θεωρώ ότι στην περίπτωση των προκατόχων μου ήταν διαφορετικά τα πράγματα, ειδικότερα σε κάποιες των περιπτώσεων. Αλλά για πολλά χρόνια, αν θέλετε να πάμε και στο Κυπριακό, πριν ακόμα και από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν επικρατούσε αυτή η ειλικρίνεια στη σχέση.
Κ. Κωνσταντίνου: Ναι, υπήρχε μια σχέση αλληλεξάρτησης περισσότερο, ποδηγέτησης και ανάλογα του θέματος και των…
Ν. Χριστοδουλίδης: …και ενδεχόμενων διαρροών, για να βρεθεί η μια ή η άλλη χώρα σε δύσκολη θέση και ούτω καθεξής. Να είμαστε ειλικρινείς. Μιλάμε, λέμε τόσα πολλά και συμφωνώ για τις αδελφικές μας σχέσεις. Οι αδελφικές σχέσεις διακατέχονται από πλήρη ειλικρίνεια.
Κ. Κωνσταντίνου: Τώρα, μιας και μιλάμε για τα δύσκολα θέματα και για τις σχέσεις μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας, υπάρχει και το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Πού βρίσκεται αυτό το θέμα; Υπάρχουν κάποια προβλήματα σε σχέση με τη χρηματοδότηση, σε σχέση με κάποιες από τις πτυχές;
Ν. Χριστοδουλίδης: Να ξεκινήσω λέγοντας ότι οι διασυνδέσεις είναι ένας από τους τρεις πυλώνες της προσπάθειάς μας να αντιμετωπίσουμε ενδεχομένως τη μεγαλύτερη εσωτερική πρόκληση, μαζί με το στεγαστικό, που αφορά το κόστος του ηλεκτρισμού. Ο πρώτος πυλώνας αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Να έχουμε περισσότερες, να χρησιμοποιούμε περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα της χώρας μας. Και εδώ γίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια μαζί με την ανάγκη να ενισχυθεί το δίκτυο, για να μπορεί να απορροφήσει περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το δεύτερο αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Θα σας δώσω και μια είδηση. Σήμερα είχα μια συνάντηση με την Exxon, με εκπρόσωπο της εταιρείας που ήρθε από το Χιούστον, ακριβώς για να συζητήσουμε. Και αρχές του έτους, η εταιρεία θα προχωρήσει με νέες γεωτρήσεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γεωτρήσεις, τα αποτελέσματα των οποίων θα είναι καθοριστικά για το πώς προχωρούν.
Θεωρώ ότι το 2025 στο θέμα του φυσικού αερίου, και από την Exxon αλλά και κάποιες άλλες εταιρείες, την κοινοπραξία της Eni με την TOTAL, θα έχουμε εξελίξεις, ενώ έχουμε ενδιαφέρον και από εταιρείες που δεν δραστηριοποιούνται μέχρι στιγμής στην αποκλειστική μας οικονομική ζώνη. Ο τρίτος πυλώνας είναι ακριβώς οι διασυνδέσεις, και πιο συγκεκριμένα οι διασυνδέσεις μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας, που είναι και ένας στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’ αυτό το έργο, κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και σήμερα, να σας πω ότι είχα συνάντηση με την Ισπανίδα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που πριν να έρθει στην Κύπρο ήταν στην Ελλάδα και είδε και τον Έλληνα πρωθυπουργό. Και, ναι, συζητήσαμε και το συγκεκριμένο θέμα, γιατί αναμένουμε την απάντησή τους για ενδεχόμενη χρηματοδότηση του έργου -αντιλαμβάνεστε ότι οι όροι χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων είναι σαφώς καλύτεροι- και αυτό που ζήτησα, που συζητήσαμε, ήταν να έχουμε την απάντησή τους στο συντομότερο δυνατόν. Είναι πολιτική θέση, βούληση να γίνει διασύνδεση μέσα στο πλαίσιο, επαναλαμβάνω, του ενεργειακού μας σχεδιασμού. Και είναι γι’ αυτόν τον λόγο που πήραμε και πριν από λίγο καιρό την απόφαση για τα 125 εκατομμύρια, 25 εκατομμύρια κάθε χρόνο για 5 χρόνια. Είναι ένα θέμα που συζητούμε κάθε φορά που βρισκόμαστε με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Κ. Κωνσταντίνου: Αν δεν υπάρξει θετική απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα, θα βρεθεί η Λευκωσία σε δύσκολη θέση για να επενδύσει σε αυτό το έργο;
Ν. Χριστοδουλίδης: Κοιτάξτε, έχουμε σκεφτεί και εναλλακτικά σενάρια. Όπως σας λέω, ξεκάθαρα η προτίμησή μας είναι να υπάρξει θετική απάντηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και λόγω αυτού που προανέφερα. Οι όροι είναι σαφώς καλύτεροι, είναι έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και ευελπιστούμε ότι η απάντηση θα είναι θετική.
Κ. Κωνσταντίνου: Και βέβαια, Πρόεδρε, πάντα υπάρχει το θέμα του Κυπριακού, το οποίο έρχεται και επανέρχεται. Άρχισαν να δημιουργούνται κάποιες πιο θετικές εξελίξεις, να έχουμε κάποιες ενδείξεις. Τελοσπάντων, ότι σε βάθος χρόνου ή τουλάχιστον μέσα στο 2025 θα υπάρξει μια κινητικότητα. Θεωρείτε ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη αφήνουν ένα παράθυρο αισιοδοξίας; Παρότι έμεινε στη γραμμή των δύο κρατών, άφησε κάποιες αμυδρές ελπίδες;
Ν. Χριστοδουλίδης: Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσω από αυτό, ότι ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών είναι δεσμευμένος στην επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Και ναι, ήταν θετικό ότι έγινε αυτή η τριμερής συνάντηση και αυτή η τριμερής συνάντηση δεν οδήγησε σε αδιέξοδο, αλλά είχε δύο συγκεκριμένα αποτελέσματα: Το πρώτο είναι η συνάντησή μου με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη για να εξετάσουμε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Κ. Κωνσταντίνου: …Ο οποίος δεν αποδεχόταν προηγουμένως ούτε καν κοινωνική συνάντηση…
Ν. Χριστοδουλίδης: …Ούτε κοινωνική συνάντηση δεν αποδεχόταν, και γι’ αυτή τη συνάντηση, να σας ενημερώσω, ότι εμείς είμαστε έτοιμοι, κάναμε την προεργασία μας, ενημερώσαμε τα Ηνωμένα Έθνη και αναμένουμε τώρα την απάντηση από την τουρκοκυπριακή πλευρά για τον καθορισμό αυτής της συνάντησης. Μέχρι στιγμής, η απάντησή τους είναι ότι συνεχίζουν την προεργασία τους. Μόλις είναι έτοιμοι, από δική μας πλευράς, είμαστε έτοιμοι να συναντηθώ με τον κ. Τατάρ για να συζητήσουμε όλα αυτά τα θέματα.
Το δεύτερο αφορά τη διευρυμένη συνάντηση. Μια συνάντηση, στην οποία θα προσέλθουμε έτσι ώστε να προκύψει θετικό αποτέλεσμα. Και όπως μου ανέφερε και ο γενικός γραμματέας του Ηνωμένου Εθνών, προσφάτως στο Αζερμπαϊτζάν αλλά και μέσω της διπλωματικής οδού, το αμέσως επόμενο διάστημα θα πρέπει να αναμένουμε την κάθοδο στην Κύπρο υψηλού αξιωματούχου των Ηνωμένων Εθνών, ακριβώς για να προετοιμάσει αυτή τη συνάντηση, γιατί και ο ίδιος ο γενικός γραμματέας επιθυμεί να μην είναι μια απλή συνάντηση και να είναι μια συνάντηση η οποία θα φέρει αποτέλεσμα. Και ξέρετε, λαμβάνοντας υπόψη και το βελτιωμένο κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που θέλω να προλάβω μια ενδεχόμενη ερώτηση λέγοντας ότι χαιρετίζουμε τη βελτίωση των σχέσεων ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Είναι βοηθητική και ενισχυτική και της δικής μας προσπάθειας, όπως λέγεται και κατ’ επανάληψη, το να συζητούμε, δεν σημαίνει ότι υποχωρούμε. Να συζητούμε σημαίνει ότι διεκδικούμε. Και την ίδια στιγμή είναι ξεκάθαρη η θέση της ελληνικής κυβέρνησης, ότι δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης εξομάλυνση αν δεν επιλυθεί το Κυπριακό…
Κ. Κωνσταντίνου: …Το οποίο είναι και μια θέση που έχει υιοθετήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση επί των δικών σας ημερών.
Ν. Χριστοδουλίδης: Και η Ευρωπαϊκή Ένωση στα συμπεράσματα του Απριλίου. Αυτό είναι το δεύτερο επίπεδο. Το πρώτο επίπεδο είναι τα ελληνοτουρκικά, το δεύτερο είναι τα ευρωτουρκικά. Βλέπουμε, κύριε Κωνσταντίνου, οφείλω να το πω, είχα την ευκαιρία να συζητήσω ανεπίσημα με Τούρκους αξιωματούχους, με τον υπουργό Εξωτερικών και με τον Τούρκο Πρόεδρο στο περιθώριο κάποιων διασκέψεων και βλέπω, αυτό μάλλον μεταφέρθηκε και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά βλέπουμε κι εμείς ένα ενδιαφέρον της Τουρκίας για ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Και σας λέω ότι εμείς δεν είμαστε αρνητικοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία, προτιμώ να έχω έναν γείτονα που είναι κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι μέρος μιας ευρωπαϊκής διαδικασίας, έτσι ώστε μέσα από αυτό το πλαίσιο να μπορούμε να επιλύουμε και τις όποιες διαφορές. Και χαίρομαι γιατί στα συμπεράσματα, επαναλαμβάνω του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Απρίλιο του 2024, μπαίνει αυτή η ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προχωρήσουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να υπάρξει πρόοδος στο Κυπριακό. Άρα βλέπω και μια διάθεση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαδραματίσει έναν ουσιαστικό ρόλο. Τρίτο επίπεδο, γιατί κινούμαστε στη βάση μιας στρατηγικής. Προχωρήσαμε με 14 μονομερή μέτρα της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, στέλνοντας ένα μήνυμα ότι είμαστε εδώ, ότι μας ενδιαφέρει να υπάρξει πρόοδος στο Κυπριακό. Τέταρτη κίνηση, η οποία ήταν μέσα στο πλαίσιο των Ευρωτουρκικών, ήταν η συμμετοχή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών μετά από τόσα χρόνια. Δεν είμαστε απλά δηλώσεις «ναι, θέλουμε πρόοδο». Δείχνουμε στην πράξη την ετοιμότητά μας, την πολιτική μας βούληση. Και χαίρομαι γιατί η Διεθνής Κοινότητα αναγνωρίζει αυτή την ετοιμότητα και την πολιτική βούληση της Κυβέρνησης Δημοκρατίας.
Κ. Κωνσταντίνου: Κύριε Χριστοδουλίδη, μια πιο προσωπική ερώτηση. Με βάση όλα αυτά που έχουμε συζητήσει μέχρι στιγμής, πώς νιώθετε όταν αντιμετωπίζετε μια πολύ έντονη πολεμική και στο εσωτερικό, αλλά και πρόσφατα την είχατε αντιμετωπίσει και στην Ελλάδα με τις δηλώσεις Σαμαρά περί «χαριεντισμάτων» και τα λοιπά. Είναι όλα αυτά τα βήματα πολιτικής, τα οποία εσείς τα κάνετε και εισπράττετε αυτόν τον μηδενισμό και αυτή την απαξίωση από πάρα πολλούς και στην Κύπρο -εντάξει στην Κύπρο μπορεί να το καταλάβει κανείς, γιατί είναι εσωτερική πολιτική-, αλλά είχαμε και αυτό το επεισόδιο, αν θέλετε, στην Ελλάδα.
Ν. Χριστοδουλίδης: Να πω πρώτα κάτι για τα «χαριεντίσματα». Ξέρετε, διαχρονικά όλοι στην Κύπρο λένε ότι πρέπει να μιλήσουμε με την Τουρκία. Η Τουρκία κρατά το κλειδί της λύσης του Κυπριακού και πρέπει να μιλήσουμε με την Τουρκία για να τα βρούμε και ούτω καθεξής. Ε, μου δόθηκε δύο φορές η ευκαιρία να συνομιλήσω…
Κ. Κωνσταντίνου: …Σε λίγες ημέρες μάλιστα…
Ν. Χριστοδουλίδης: …Ναι, σε λίγες ημέρες με τον κύριο Ερντογάν. Σίγουρα, δεν πήγα να μιλήσω με τον κύριο Ερντογάν και να συζητήσουμε θέματα καιρού ή να πω ένα αστείο και να χαμογελάσω. Πήγα εκεί γιατί θεώρησα ότι έχω αυτή την ευκαιρία. Και μπορώ να σας πω ότι ειδικότερα με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, τον κύριο Φιντάν, ήταν μια ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων. Δεν λύσαμε το Κυπριακό, δεν μπήκαμε σε πτυχές του Κυπριακού, αλλά ήταν μια ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων, που μου επέτρεψε να μεταφέρω απευθείας κάποια μηνύματα και την ίδια στιγμή να ακούσω και πώς η Τουρκία προσεγγίζει ειδικότερα το θέμα της λύσης του Κυπριακού και να εξηγήσω στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών γιατί δεν μπορούμε να ξεφύγουμε του πλαισίου λύσης. Άρα, ξέρετε, δεν είναι ούτε για καφέ, ούτε για κοινωνική συζήτηση και ούτω καθεξής. Αυτό είναι το πρώτο που θέλω να πω. Το δεύτερο είναι περισσότερο σε σχέση με την κριτική. Ξέρετε, μέσα από την προεκλογική εκστρατεία έγινε τέτοιου είδους κριτική, πολεμική, όπως θέλετε χαρακτηρίστε την, που δεν με ενοχλεί η κριτική που μου γίνεται.
Διαβάζω την κριτική, σέβομαι τις απόψεις του οποιουδήποτε, αλλά, ξέρετε, είμαι εδώ για να βρω λύσεις στα προβλήματα του κόσμου. Αν ασχολούμαι με τις δηλώσεις που γίνονται, δηλώσεις που πολλές φορές ενδεχομένως να κρύβουν κάποιες άλλες σκοπιμότητες, δεν μου αρμόζει να είμαι σε αυτή τη θέση. Άρα, εκείνο που με ενδιαφέρει είναι να επικεντρωθώ στις προκλήσεις, στα προβλήματα που έχουμε ενώπιόν μας. Χαίρομαι γιατί η οικονομία, η ανεργία στη χώρα μας, το στεγαστικό, σε πολλά άλλα θέματα, θέματα υγείας, παιδείας, όλα αυτά που αγγίζουν την καθημερινότητα του πολίτη, οι πολιτικές μας άρχισαν να φέρνουν αποτέλεσμα, να το νιώθει ο κόσμος, εκεί επικεντρώνομαι. Η κριτική είναι μέρος της Δημοκρατίας και ο καθένας δικαιούται εκφράζει την άποψή του.
Κ. Κωνσταντίνου: Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
Ν. Χριστοδουλίδης: Εγώ ευχαριστώ!
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΝΙΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ ΣΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟ https://press.ert.gr/wp-content/uploads/2024/11/20241123-XRISTODOULIDIS-APOKLEISTIKI11.mp4
Δείτε το βίντεο