ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΕΡΤ
Εξαιρετικά αφιερώματα με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό
Από Δευτέρα 11 έως και Κυριακή 17 Αυγούστου 2025
Εξαιρετικά αφιερώματα, θεματικές εκπομπές και ντοκιμαντέρ με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό ψηφιοποίησε και παρουσιάζει το Αρχείο της ΕΡΤ, την εβδομάδα από Δευτέρα 11 έως και Κυριακή 17 Αυγούστου 2025.
Με αφορμή τη συμπλήρωση πέντε χρόνων από τον θάνατο του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου, παρουσιάζεται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στη Βίκυ Φλέσσα, το 2011, όπου μεταξύ άλλων, ο ίδιος τραγουδάει Τσιτσάνη.
Ο Γιώργος Ζωγράφος, ο ερμηνευτής που συνδέθηκε άρρηκτα με το «Νέο Κύμα», τραγουδάει τον «Δρόμο» του Μάνου Λοΐζου, στο αφιέρωμα για τα 10 χρόνια από τον θάνατό του.
Η σπουδαία ερμηνεύτρια Βίκυ Μοσχολιού, η οποία έφυγε από τη ζωή στις 16 Αυγούστου 2005, μιλάει στον Λευτέρη Παπαδόπουλο και στη Βάνα Ρήγα, το 1982, ενώ το πορτρέτο της φωτογράφου Έλλης Σεραϊδάρη, γνωστής ως Nelly’s, σκιαγραφείται σε μια ξεχωριστή εκπομπή.
Σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα είναι αφιερωμένες ειδικές θεματικές εκπομπές με μαρτυρίες και σπάνια τεκμήρια. Η απόπειρα δολοφονίας του Γεωργίου Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη, στις 13 Αυγούστου 1968, καταγράφεται από την εκπομπή-αφιέρωμα που μεταδόθηκε το 1987, 11 χρόνια μετά τον θάνατό του.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 51 ετών από τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, γνωστής ως «Αττίλας ΙΙ», η οποία πραγματοποιήθηκε, στις 14 Αυγούστου 1974, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα ξεχωριστό αφιέρωμα.
Το συνταρακτικό ιστορικό γεγονός του τορπιλισμού του καταδρομικού «Έλλη», ανήμερα της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου του 1940, «ζωντανεύει» μέσα από μαρτυρίες επιζώντων, που φωτίζουν άγνωστες πτυχές της ιστορίας.
Η σειρά εκπομπών «Δεκαπενταύγουστος της Παναγιάς» είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, που γιορτάζεται στις 15 Αυγούστου σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Τα αφιερώματα αναρτώνται στον ιστότοπο της ΕΡΤ www.ert.gr/archeio, καθώς και στη σελίδα του Αρχείου στο Facebook www.facebook.com/ERTarchive
11 Αυγούστου 2020: Θάνατος του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου
«Στα άκρα»
Το Αρχείο της ΕΡΤ, για τα πέντε χρόνια από τον θάνατό του, παρουσιάζει συνέντευξη του μεγάλου ποιητή της Θεσσαλονίκης Ντίνου Χριστιανόπουλου, το 2011, στη Βίκυ Φλέσσα και στην εκπομπή «Στα άκρα», η οποία καταγράφει τη ζωή του, τις σκέψεις του και τη δημιουργική του πορεία στα γράμματα, με τον ίδιο να αφηγείται, με τον χειμαρρώδη λόγο του, βιώματα που ενέπνευσαν το έργο του. Μεγάλη ενότητα της εκπομπής αναφέρεται στον μουσικό κόσμο του Ντίνου Χριστιανόπουλου, στην ιδιότητά του ως στιχουργού και συνθέτη και στη σχέση του με το ρεμπέτικο τραγούδι.
Ειδική αναφορά κάνει στον Βασίλη Τσιτσάνη, με τον οποίο γνωρίστηκε και συνδέθηκε φιλικά, ενώ συνέβαλε και στη διάδοση του έργου του με βιβλία, μελέτες, με τη μεσολάβησή του στον Δήμο Θεσσαλονίκης να δοθεί το όνομά του σε πλατεία.
Ο ίδιος έγραψε τραγούδια που έγιναν δίσκοι και δημιούργησε -και συμμετείχε επί χρόνια τραγουδώντας- την «Παρέα του Τσιτσάνη», ένα μουσικό σχήμα που υπηρέτησε τις αυθεντικές εκτελέσεις των τραγουδιών, κάνοντας αφιλοκερδώς εμφανίσεις σε νοσοκομεία, γηροκομεία και άλλους χώρους. Προβάλλεται απόσπασμα από παράσταση του συγκροτήματος, στην οποία ο Ντίνος Χριστιανόπουλος τραγουδά Τσιτσάνη.
Σκηνοθεσία: Κώστας Διαμαντής
Σκηνοθετική επιμέλεια: Διονύσης Βαρχαλαμάς
Αρχισυνταξία-δημοσιογραφική επιμέλεια: Βίκυ Φλέσσα
12 Αυγούστου 2005: Θάνατος του τραγουδιστή Γιώργου Ζωγράφου
«Παρασκήνιο»
Αφιέρωμα για τα 10 χρόνια από τον θάνατο του Γιώργου Ζωγράφου, τραγουδιστή που συνδέθηκε άρρηκτα με το «Νέο Κύμα». Το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Παρασκήνιο», παραγωγής 1981, είναι αφιερωμένο στον Γιώργο Ζωγράφο, ο οποίος παραχωρεί συνέντευξη και μιλάει για το «Νέο Κύμα», τις μπουάτ της Πλάκας, ενώ περιηγείται στα μέρη όπου στεγάστηκαν ή εξακολουθούν να βρίσκονται κάποιες εξ αυτών. Ακούγονται γνωστά τραγούδια, ενώ το επεισόδιο κλείνει με πλάνα από το εσωτερικό της μπουάτ «Απανεμιά» και τον Γιώργο Ζωγράφο να τραγουδάει τον «Δρόμο» του Μάνου Λοΐζου σε κοινό εφήβων και νέων.
Σκηνοθεσία: Σινετίκ
13 Αυγούστου 1968: Η απόπειρα δολοφονίας
του Γεωργίου Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη
Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Παναγούλη – 11 χρόνια μετά
Εκπομπή-αφιέρωμα στον Αλέκο Παναγούλη, που παρουσιάζει η Εύη Δεμίρη, η οποία προβλήθηκε το 1987, 11 χρόνια μετά τον θάνατό του. Στην εκπομπή περιλαμβάνεται η συνέντευξη που έδωσε ο Αλέκος Παναγούλης στον Ιταλό δημοσιογράφο Silvano Agosti τον Αύγουστο του 1973, αμέσως μετά την αποφυλάκισή του με το μέτρο της γενικής αμνηστίας της Χούντας.
Περιλαμβάνονται ακόμη οι μαρτυρίες της μητέρας του Αθηνάς Παναγούλη, των συναγωνιστών του Στάθη Γιώτα και Γιώργου Ανωμερίτη, του δεσμοφύλακά του Γιώργου Μωράκη, καθώς και της συζύγου του Σπύρου Μουστακλή, Χριστίνας Μουστακλή. Κείμενο εκπομπής: Γιάννης Φάτσης
Σκηνοθεσία: Τάσος Μπιρσίμ
14 Αυγούστου 1974: Δεύτερη τουρκική εισβολή στην Κύπρο (Αττίλας II)
«Η ΕΡΤ σε όλη την Ελλάδα» – «Το κρυμμένο πρόσωπο»
Με αφορμή τη συμπλήρωση 51 ετών από τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, γνωστής ως «Αττίλας ΙΙ», η οποία πραγματοποιήθηκε, στις 14 Αυγούστου 1974, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα οδοιπορικό στην Κύπρο και στην Ιερά Μονή του Κύκκου, μέσα από το επεισόδιο «Το κρυμμένο πρόσωπο» της σειράς «Η ΕΡΤ σε όλη την Ελλάδα», παραγωγής 1988. Το επεισόδιο, σε σκηνοθεσία του Μάνου Ευστρατιάδη, αποτελεί μέρος ενός μικρού αφιερώματος στον κυπριακό ελληνισμό και ξεκινά με ένα σύντομο οδοιπορικό στους δρόμους της Λευκωσίας, για να καταλήξει στην Ιερά Μονή Κύκκου, όπου φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας με το καλυμμένο πρόσωπο.
Σκηνοθεσία: Μάνος Ευστρατιάδης
Ρεπορτάζ: Χρίστος Χριστοδούλου, Κυριάκος Γεωργίου
15 Αυγούστου 1940: Τορπιλισμός του καταδρομικού «Έλλη»
«Η μηχανή του χρόνου» – Καταδρομικό «Έλλη» – Η άγνωστη ιστορία
Εκπομπή της σειράς «Η μηχανή του χρόνου», παραγωγής 2016, που μας θυμίζει το συνταρακτικό ιστορικό γεγονός του τορπιλισμού του ελληνικού εύδρομου καταδρομικού «Έλλη» στο λιμάνι της Τήνου, ανήμερα της Γιορτής της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου του 1940, φωτίζοντας το στρατιωτικό παρασκήνιο, καθώς και άγνωστα στοιχεία μέσα από τις μαρτυρίες επιζώντων.
Στην εκπομπή μιλούν ο ναύαρχος ε.α. Ιωάννης Παλούμπης, οι ιστορικοί Κώστας Δανούσης και Νίκος Γιαννόπουλος, οι δημοσιογράφοι Ιωάννης Θεοδωράτος και Κάρολος Μωραΐτης κ.ά.
Επίσης, φιλοξενούνται οι μαρτυρίες-ντοκουμέντα του ναύαρχου ε.α. Γεώργιου Μόραλη και των επιζώντων του «Έλλη», του σημαιοφόρου Μάριου Χορς, του ανθυποπλοίαρχου Δημήτριου Τσαπακίδη, του σηματωρού Αλέξανδρου Σκληβανιώτη, καθώς και του αδερφού του, Ανάργυρου, οι οποίες ζωντανεύουν τις στιγμές του τορπιλισμού.
Παρουσίαση: Χρίστος Βασιλόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Νταούλης
Αρχισυνταξία: Δημήτρης Πετρόπουλος
15 Αυγούστου: Δεκαπενταύγουστος της Παναγιάς
«Οι δώδεκα μήνες»
Επεισόδιο από τη σειρά που καταγράφει την αρμονική εναλλαγή του χρόνου, των εργασιών και των εθίμων, το οποίο είναι αφιερωμένο στον μήνα Αύγουστο. Στην εκπομπή γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη μεγάλη γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, που γιορτάζεται στις 15 Αυγούστου σε κάθε γωνιά της Ελλάδος. Όπως εξηγεί ο Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης, δρ Λαογραφίας, τ. διευθυντής ερευνών του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, η Παναγία τιμάται ιδιαίτερα στον νησιωτικό χώρο. Σε όλα τα νησιά γίνονται μεγάλα πανηγύρια, ενώ υπάρχουν μεγαλοπρεπείς εκκλησίες, που συνδέονται με πολλά θαύματα και διάφορες παραδόσεις, όπως για παράδειγμα στη Λέσβο, όπου υπάρχει η Παναγία της Αγιάσου, η Παναγία της Πέτρας, την οποία έχει ζωγραφίσει ο Θεόφιλος, η Παναγία Κρυφτή στο Πλωμάρι και η Παναγία η Γοργόνα, γνωστή από το μυθιστόρημα του Στράτη Μυριβήλη, στην οποία μας ταξιδεύει και ο φακός της εκπομπής.
Σενάριο-σκηνοθεσία: Απόστολος Κρυωνάς
Παραγωγή: 2003-2004
16 Αυγούστου 2005: Θάνατος της Βίκυς Μοσχολιού
«Ώρα για τραγούδι»
Το Αρχείο της ΕΡΤ προτείνει ένα σπάνιο ντοκουμέντο για τα 20 χρόνια από τον θάνατο της μεγάλης Ελληνίδας τραγουδίστριας. Η εκπομπή «Ώρα για τραγούδι» του Λευτέρη Παπαδόπουλου και της Βάνας Ρήγα παρουσιάζει τη Βίκυ Μοσχολιού που συμπλήρωνε, το 1982, 20 χρόνια πορείας στο ελληνικό τραγούδι. Η σπουδαία ερμηνεύτρια μιλάει στον φακό της εκπομπής για τη ζωή της, για τις γειτονιές που γεννήθηκε και μεγάλωσε, το Μεταξουργείο και την Αγία Βαρβάρα στο Αιγάλεω, και για την πρώτη της δουλειά ως κορδελιάστρας. Θυμάται το ξεκίνημά της στο τραγούδι το 1962, στο κοσμικό κέντρο «Τριάνα του Χειλά», όπου την ανακάλυψε ο Σταύρος Ξαρχάκος και της εμπιστεύτηκε το τραγούδι «Χάθηκε το φεγγάρι για την ταινία «Λόλα», που έγινε η αρχή για την καθιέρωσή της και τη μετέπειτα ανοδική της πορεία. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη συνεργασία της με τον Γιώργο Ζαμπέτα, τη δεκαετία του ‘60. Η εκπομπή καταγράφει τη Βίκυ Μοσχολιού μαζί με τον Γιώργο Ζαμπέτα στο πάλκο νυχτερινού κέντρου όπου ερμηνεύουν μεγάλες επιτυχίες, όπως «Τα Δειλινά», «Αλήτη» κ.ά. Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπομπής, η Βίκυ Μοσχολιού ερμηνεύει αγαπημένα τραγούδια, μεταξύ των οποίων του Γιάννη Σπανού και του Νίκου Λαβράνου, με τους ίδιους τους συνθέτες να τη συνοδεύουν στο πιάνο. Μεταδίδεται ρεπορτάζ στον δρόμο όπου απλοί πολίτες μιλούν για τη Βίκυ Μοσχολιού, ενώ γυρίσματα έγιναν επίσης στο σπίτι της μεγάλης ερμηνεύτριας.
Παρουσίαση: Βάνα Ρήγα
Σκηνοθεσία: Μιχάλης Μυλωνάς
17 Αυγούστου 1998: Θάνατος της φωτογράφου Έλλης Σεραϊδάρη (Nelly’s)
«Μεγεθύνσεις – Nelly’s»
H Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη, όπως ήταν το όνομά της, γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1899 στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας και έγινε γνωστή ως φωτογράφος με την αγγλική υπογραφή της, «Nelly’s». Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει το πρώτο επεισόδιο της σειράς «Μεγεθύνσεις», του 1989, στο οποίο η Έλλη Σεραϊδάρη μιλάει για τη ζωή της και τους σημαντικούς σταθμούς της καλλιτεχνικής της πορείας στο στούντιο της ΕΤ-2.
Η φωτογράφος κάνει ιδιαίτερη αναφορά σε μία κορυφαία στιγμή της καριέρας της, στην πρωτοποριακή για την εποχή της γυμνή φωτογράφιση της χορεύτριας Μόνα Πάιβα στον Παρθενώνα και στην Ακρόπολη, καθώς και στις αντιδράσεις της κοινής γνώμης και στις επιθέσεις του Τύπου εναντίον της.
Παρουσίαση: Δημήτρης Γιαννακόπουλος
Σκηνοθεσία: Κώστας Λυχναράς