Αφιέρωμα στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου
στο ERTFLIX εκτός Ελλάδας
«Μνήμη και Αντοχή»
Διαθέσιμο για θέαση εκτός Ελλάδας
Το ERTFLIX τιμά την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και προβάλλει ένα ειδικό αφιέρωμα με ταινίες, ντοκιμαντέρ, καθώς και σειρές από το πολύτιμο Αρχείο της ΕΡΤ.
Το αφιέρωμα είναι διαθέσιμο για θέαση εκτός Ελλάδας, έως και την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2025.
Ειδικότερα:
«Ουρανός»
Δράμα, παραγωγής 1962
Σκηνοθεσία: Τάκης Κανελλόπουλος
Υπόθεση: Στη μακεδονική επαρχία δύο ζευγάρια χωρίζουν με την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Οι δύο άντρες πάνε στο μέτωπο της Αλβανίας. Πολεμούν πλάι-πλάι με τον δάσκαλο του χωριού, ο οποίος θα σκοτωθεί πρώτος. Στη συνέχεια, θα πέσουν και οι ίδιοι, το μέτωπο θα καταρρεύσει και το πένθος θα σκεπάσει τα πάντα.
Ο ενθουσιασμός, η πρόσκαιρη χαρά της νίκης, η απογοήτευση της ήττας και το φοβερό, αναπάντητο «γιατί». Κι όλα, κάτω από τη φοβερή σκιά της φρίκης του πολέμου.
Το αριστούργημα του Τάκη Κανελλόπουλου, που βασίστηκε σε διηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον πόλεμο του ’40, είναι για πολλούς μία από τις κορυφαίες αντιπολεμικές ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
«Το μπλόκο»
Δράμα, παραγωγής 1965
Σκηνοθεσία: Άδωνις Κύρου
Υπόθεση: Κοκκινιά, 17 Αυγούστου 1944. Μια ομάδα Γερμανών κατακτητών και οι ντόπιοι συνεργάτες τους, στήνουν ενέδρα και συλλαμβάνουν έναν μαυραγορίτη την ώρα που γιορτάζει τον γάμο του. Ένας δωσίλογος τον αναγκάζει να φορέσει μια μαύρη κουκούλα και να υποδείξει τους αντιστασιακούς που γνωρίζει. Ο ήρωας στο τέλος μεταστρέφεται. Καθώς περιφέρεται στην πλατεία όπου απελπισμένοι άνθρωποι, πεσμένοι στα γόνατα, περιμένουν το νεύμα του κουκουλοφόρου που θα τους υποδείξει ως αντιστασιακούς, αναγνωρίζει έναν δικό του άνθρωπο. Σε μια αναλαμπή, πετάει την κουκούλα και συντάσσεται με την άλλη πλευρά. Η ταινία δέχθηκε κριτική για τον τρόπο με τον οποίο αποδίδει το ιστορικό γεγονός του μπλόκου της Κοκκινιάς, κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής.
«Ξεριζωμένη γενιά»
Δράμα, παραγωγής 1968
Σκηνοθεσία: Απόστολος Τεγόπουλος
Υπόθεση: Ένας πρόσφυγας της Σμύρνης ο Βασίλης μεγαλώνει στην Αθήνα με τον μπάρμπα Μάνθο που θα του μάθει μπουζούκι. Πιάνει δουλειά σε μια ταβέρνα, και με το ξέσπασμα του πολέμου πηγαίνει στο μέτωπο. Κατά τη περίοδο της Κατοχής συνεχίζει να εργάζεται στην ταβέρνα, και κάνει καριέρα σαν λαϊκός τραγουδιστής. Μοναδικός καημός του να βρει την αδερφή και τη μάνα του, κάτι που το κατορθώνει μετά από πολλές περιπέτειες. Θα μάθει ότι λέγεται Καρατζόγλου και ότι γλίτωσαν μόνο η μητέρα του και η αδελφή του. Ο πόλεμος θα τον φέρει στο μέτωπο, ενώ τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, θα τα περάσει στην ταβέρνα δουλεύοντας σκληρά.
«Τελευταία αποστολή»
Δράμα, παραγωγής 1949
Σκηνοθεσία: Νίκος Τσιφόρος
Υπόθεση: Μια νεαρή κοπέλα συλλαμβάνεται για το φόνο της μητέρας της. Στο αστυνομικό τμήμα αφηγείται την ιστορία της, ξεκινώντας από τον πρώτο χρόνο του Γερμανοϊταλικού πολέμου. Ο πατέρας της ήταν στρατιωτικός και είχε διαφύγει στο Κάιρο και η Ουγγαρέζα μητέρα της συζούσε με ένα Γερμανό αξιωματικό. Η κοπέλα μπήκε στην Αντίσταση και όταν ο πατέρας της γύρισε στην Ελλάδα για μια αποστολή, η μητέρα της τον πρόδωσε στους Γερμανούς. Η κοπέλα ομολογεί ότι δεν συγκράτησε το θυμό της και πυροβόλησε τη μητέρα της. Η τελευταία όμως, λίγο πριν πεθάνει, δηλώνει ότι αυτοπυροβολήθηκε και ζητάει από την κόρη της συγγνώμη.
«Καλάβρυτα – Άνθρωποι και σκιές»
Ντοκιμαντέρ, παραγωγής 2014
Σκηνοθεσία-σενάριο-έρευνα: Ηλίας Γιαννακάκης
Υπόθεση: Καλάβρυτα, 13 Δεκεμβρίου 1943. Ένας αφανισμός. Εκτέλεση ολόκληρου του ανδρικού πληθυσμού από 14 χρόνων και πάνω. Πυρπόληση όλων των σπιτιών. Αντίποινα, όπως είπαν οι Γερμανοί, για τη θανάτωση 80 στρατιωτών τους από τους αντάρτες. Και απέμειναν οι μανάδες. Με τα μικρά τότε παιδιά τους. Όσα τους είχαν απομείνει ζωντανά. Σε κρανίου τόπο. Οι μανάδες, ζωντανές-νεκρές, μεγάλωσαν τα παιδιά. Τα οποία σήμερα είναι ηλικιωμένοι άνθρωποι. Δεν είναι μονάχα η μνήμη της καταστροφής και του αίματος που τους έχει στοιχειώσει. Είναι ο διχασμός και το ανάθεμα για τους αντάρτες που οι περισσότεροι ντόπιοι θεωρούν υπεύθυνους για τα αντίποινα. Παραβλέποντας, μέσα στον πόνο τους, ότι οι αντάρτες κράτησαν ψηλά την τιμή μιας ολόκληρης χώρας, πολεμώντας με λύσσα τους εισβολείς. Είναι τα ερωτήματα που βαραίνουν ακόμα περισσότερο. Θα είχαμε αποφύγει την καταστροφή αν οι αντάρτες δεν σκότωναν τους Γερμανούς; Τι σημαίνει η λέξη αντίποινα; Και τι η λέξη καταστροφή; Γιατί εμείς;
«Φιλιά εις τα παιδιά»
Ντοκιμαντέρ, παραγωγής 2012
Σκηνοθεσία – σενάριο: Βασίλης Λουλές
Υπόθεση: Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής που σώθηκαν από το θάνατο χάρις σε οικογένειες γενναίων Χριστιανών, πέντε «κρυμμένα παιδιά» που έζησαν μέσα στην απόλυτη σιωπή, αφηγούνται τις ιστορίες τους: ιστορίες τρόμου, πόνου και αγωνίας αλλά και στιγμές παιδικής ανεμελιάς μέσα στην αγκαλιά των «ξένων» σωτήρων τους, που στάθηκαν στοργικές φωλιές μακριά από τη φρίκη του Ολοκαυτώματος.
«Κρίσιμες στιγμές»
Δραματική σειρά, παραγωγής 2021
Σκηνοθεσία: Μανούσος Μανουσάκης
Το ομότιτλο διήγημα της Γαλάτειας Καζαντζάκη, «Κρίσιμες στιγμές», με πρωταγωνιστές την Τάνια Τρύπη και τον Άκη Σακελλαρίου, και εξαιρετικούς συντελεστές και ηθοποιούς, είναι το τρίτο σπουδαίο έργο της ελληνικής λογοτεχνίας που μεταφέρεται με τη μορφή μίνι σειράς, σε σκηνοθεσία Μανούσου Μανουσάκη.
Στην καρδιά της γερμανικής κατοχής, στα δύσκολα και ταραγμένα χρόνια που σφράγισαν ανεξίτηλα τη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς, η ζωή ενός ζευγαριού αστών, του Δημήτρη και της Ντόρας Καλλιγέρη, αλλάζει ριζικά. Για την κυρία Ντόρα, η μία αποκάλυψη διαδέχεται την άλλη. Πρόσωπα που την εντυπωσιάζουν έρχονται στο σπίτι. Καταστάσεις εναλλάσσονται. Από τη μία την τρομάζουν και από την άλλη τη γεμίζουν με ενθουσιασμό και ελπίδα. Κάποια στιγμή έρχεται και το δράμα, που θα σφραγίσει την ύπαρξή της.
«Το βραχιόλι της φωτιάς»
Σειρά εποχής, παραγωγής 2023
Σκηνοθεσία: Γιώργος Γκικαπέππας
Υπόθεση: Το βραχιόλι που βρίσκει εντελώς απρόσμενα στα χέρια μιας ηλικιωμένης τσιγγάνας ο 45χρονος κοσμηματοπώλης Ιωσήφ Κοέν το 1962, γίνεται η αφορμή για μια καταβύθιση στο οικογενειακό παρελθόν και στην προσωπική του ιστορία στις αρχές του 20ου αιώνα στη Θεσσαλονίκη, όπου συνυπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικές θρησκείες, ήθη και έθιμα. Εδώ ζουν η Μπενούτα και ο Μωύς Κοέν, ένα ζευγάρι επιφανών Εβραίων μαζί με τα παιδιά τους. Η γεμάτη περιπέτεια και ανατροπές ιστορία τους, ξεκινά από το 1917, όταν η μεγάλη πυρκαγιά στη Θεσσαλονίκη απειλεί τα πάντα. Η έγκυος Μπενούτα και τα τέσσερα παιδιά της βιώνουν στιγμές αγωνίας, όταν οι φλόγες ζώνουν την εβραϊκή συνοικία και ένας τσιγγάνος, τους σώζει την τελευταία στιγμή. Στον τσιγγάνικο καταυλισμό, η Μπενούτα θα φέρει στον κόσμο το στερνοπούλι της οικογένειας, τον Ιωσήφ, ένα παιδί γεννημένο μέσα στη φωτιά. Οι απώλειες πολλές αλλά το βραχιόλι, ένα πολύτιμο οικογενειακό κόσμημα, σώζεται. Ένα κειμήλιο που συνδέει ανθρώπους και γεγονότα, Εβραίους και Τσιγγάνους.
«Η αγάπη άργησε μια μέρα» – Η ΕΡΤ θυμάται
Δραματική σειρά βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο της Λιλής Ζωγράφου, παραγωγής 1997.
Σκηνοθεσία: Κώστας Κουτσομύτης
Υπόθεση: Το δράμα μιας παραδοσιακής οικογένειας, στο Νεοχώρι της Κρήτης, από την περίοδο της Κατοχής μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Η μικρή του κόρη ερωτεύεται και μένει έγκυος από έναν Ιταλό αντιφασίστα, ενώ ο αυταρχικός πατέρας αργοπεθαίνει.
«Ασθενείς και οδοιπόροι» – Η ΕΡΤ θυμάται
Δραματική σειρά – τηλεοπτική μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του Γεωργίου Θεοτοκά, παραγωγής 2002
Σκηνοθεσία: Χρήστος Παληγιαννόπουλος
Υπόθεση: Βασικός άξονας είναι η αμφιλεγόμενη προσωπική διαδρομή μιας σπουδαίας ηθοποιού του μεσοπολέμου, της Θεανώς Γαλάτη (παρουσιάζει ομοιότητες με την ηθοποιό Ελένη Παπαδάκη, που επικρίθηκε στην Κατοχή για τις επιλογές τις και δολοφονήθηκε στα Δεκεμβριανά), η οποία βρίσκεται διχασμένη ανάμεσα στο πάθος της για έναν αξιωματικό των SS και τον έρωτά της για έναν Έλληνα αγωνιστή της αντίστασης.
«Μαύρη Χρυσαλλίδα» – Η ΕΡΤ θυμάται
Κοινωνική ιστορική σειρά, παραγωγής 1990, με πρωταγωνίστρια την Τζένη Καρέζη στον ρόλο της Ναταλίας φον Κράουζε, μιας γυναίκας που διαδραματίζει έναν διπλό ρόλο πληροφοριοδότη μεταξύ της αντικατασκοπείας του Γ’ Ράιχ και της Αντίστασης. Με μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου.
Σκηνοθεσία: Πολ Σκλάβος
«Oι μνήμες πέτρωσαν μέσα της»
Σειρά ντοκιμαντέρ, παραγωγής 2021
Σκηνοθεσία: Τάνια Χατζηγεωργίου
Η σειρά καταγράφει τις μνήμες καθημερινών γυναικών που έζησαν μια κατεχόμενη ζωή και επέζησαν της φρίκης του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Πάνω από 70 γυναίκες, από όλη την Ελλάδα, αφηγούνται πώς αναγκάστηκαν, σε μια τρυφερή ηλικία, να ωριμάσουν βίαια μέσα σε ένα βράδυ και να αντιμετωπίσουν τον πόλεμο, την πείνα, την κατοχή, την αντίσταση και την απελευθέρωση, με γενναιότητα, ψυχραιμία και ευστροφία. Άλλες δυναμικά, άλλες συνεσταλμένα, άλλες ακόμη φορτισμένες συναισθηματικά, οι γυναίκες αυτές θυμούνται πώς ο φόβος τους μετατράπηκε σε δύναμη και το παιχνίδι των ανέμελων παιδικών χρόνων έγινε ανάληψη καθήκοντος και ρόλος ενηλίκων. Το ντοκιμαντέρ αποτελείται από 4 αυτοτελή επεισόδια και εκτός από προσωπικές αφηγήσεις αξιοποιεί ανέκδοτες φωτογραφίες, video, έγγραφα μαρτυρίες και ακαδημαϊκές αναλύσεις.
«Συναντήσεις με τη μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη»
Ντοκιμαντέρ, παραγωγής 2005
Στιγμές από τη δράση και την προσωπικότητα της Λέλας Καραγιάννη, της θρυλικής «Μπουμπουλίνας» της Αντίστασης, μέσα από την προσωπική, τρυφερή ματιά του γιου της Γιώργου. Καταζητούμενος στην διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, ο νεαρός συναντούσε κρυφά τη μητέρα του Λέλα, για τις ανάγκες του αγώνα. Ακόμα όμως και κάτω από κείνες τις δύσκολες συνθήκες, είχε την ευκαιρία να απολαμβάνει την τρυφερότητα και τη στοργή της ηρωίδας, που δεν έπαψε ποτέ να είναι μητέρα.
Παράνομες κινηματογραφικές λήψεις μεταφέρουν σπάνιες εικόνες από την Αθήνα της Κατοχής, ενώ οι αποσπασματικές μνήμες τού Γιώργου κρατάνε, ακόμα, κάτι από την «Βιολέτα της Πάρμας», το αγαπημένο άρωμα της Λέλας Καραγιάννη.
Commemorating the Anniversary of October 28th
on ERTFLIX
«Memory and Resilience»
Available for viewing outside Greece
ERTFLIX marks the Greek national holiday of October 28 with a special tribute featuring films, documentaries, and television series from the invaluable archives of ERT. The tribute is available for viewing outside Greece until 31 October.
Specifically:
Glory Sky | Drama, 1962
In the Macedonian countryside, two couples are separated at the outbreak of the Greco-Italian War. The two men leave for the Albanian front, fighting side by side with the village schoolteacher, who is the first to die. They too fall soon after, the front collapses, and mourning covers everything. The enthusiasm, the fleeting joy of victory, the disappointment of defeat, and the haunting, unanswered “why.” All under the terrible shadow of war’s horror.
Takis Kanellopoulos’s masterpiece, based on stories told by people who lived through the war of 1940, is regarded as one of the greatest anti-war films in world cinema.
Directed by Takis Kanellopoulos
The Roundup | Drama, 1965
Kokkinia, 17 August 1944. A group of German occupiers and their local collaborators set an ambush, arresting a black-marketeer during his wedding celebration. A traitor forces him to wear a black hood and identify known resistance fighters. In the end, the hero undergoes a transformation: as he walks among the kneeling captives awaiting the hooded man’s signal, he recognizes one of his own. In a moment of illumination, he throws off the hood and joins the other side.
The film was criticized for its depiction of the historical event known as “the blockade of Kokkinia” during the German Occupation.
Directed by Adonis Kyrou
Uprooted Family | Drama, 1968
Vasilis, a refugee from Smyrna, grows up in Athens under the care of Uncle Manthos, who teaches him to play the bouzouki. He works in a taverna and, when war breaks out, goes to the front. During the Occupation he continues to work there and becomes a popular folk singer. His only sorrow is finding his mother and sister, a goal he finally achieves after many hardships. He learns that his real surname is Karatzoglou, and that only his mother and sister survived. The war takes him back to the front, while the hard years of the Occupation find him in the taverna, struggling to survive.
Directed by Apostolos Tegopoulos
The Last Mission | Drama, 1949
A young woman is arrested for her mother’s murder. At the police station she recounts her story, beginning in the first year of the Greco-Italian War. Her father, a military officer, has fled to Cairo, while her Hungarian mother lives with a German officer. The daughter joins the Resistance, and when her father returns to Greece on a mission, her mother betrays him to the Germans. The girl confesses that she lost control and shot her mother – but before dying, the mother declares that she shot herself and asks her daughter’s forgiveness.
Directed by Nikos Tsiforos
Kalavryta – People and Shadows | Documentary, 2014
Kalavryta, 13 December 1943: annihilation. The execution of the entire male population aged 14 and above; the burning of every home. Retribution, the Germans claimed, for the killing of 80 of their soldiers by partisans. Only the mothers remained – with their surviving children, in a land of skulls. The mothers, living-dead, raised those children, who today are elderly. It is not only the memory of blood and destruction that haunts them, but also the division and the curse upon the partisans, whom many locals blame for the massacre – overlooking, in their pain, that the partisans upheld the honor of a nation by fiercely resisting the invaders. The questions remain: Could the catastrophe have been avoided had the partisans not killed the Germans? What does retribution mean? And what does destruction mean? Why us?
Direction – Screenplay – Research: Ilias Giannakakis
Kisses to the Children | Documentary, 2012
Five Greek-Jewish children who were saved by brave Christian families during the German Occupation, five hidden children who lived in total silence, finally tell their stories. Stories of terror and anguish, but also stories of salvation and carefree childhood into the arms of “strangers”– who became nests of love, away from the horror of the Holocaust.
Written and directed by Vassilis Loules
Critical Moments | Greek Drama Series, 2021
The short story of the same title by Galatea Kazantzaki, “Krisimes Stigmes” (Critical Moments), starring Tania Trypi and Akis Sakellariou, with an outstanding ensemble of actors and creative contributors, is the third major work of modern Greek literature to be adapted into a television mini-series, directed by Manousos Manousakis. Set in the heart of the German Occupation – during the harsh and turbulent years that left an indelible mark on an entire generation – the story follows an upper-middle-class couple, Dimitris and Dora Kalligeris, whose lives are turned upside down. For Dora, one revelation follows another: unfamiliar yet fascinating people begin to visit their home; circumstances shift between fear and elation, dread and newfound hope. And finally, a tragic event arrives — one that will forever shape her destiny.
Directed by Manousos Manousakis
The Fire Bracelet | ERT Period Drama, 2023
The bracelet that 45-year-old jeweller Iosif Cohen unexpectedly discovers in the hands of an elderly Roma woman in 1962 becomes the catalyst for a journey into his family’s past and his own story — back to the early 20th century in Thessaloniki, a city where people of different faiths, customs, and traditions once coexisted. Here live Benouta and Moys Cohen, a prominent Jewish couple, together with their children. Their story, rich in adventure and dramatic turns, begins in 1917, when the Great Fire of Thessaloniki threatens to consume everything. Pregnant Benouta and her four children live through moments of terror as the flames engulf the Jewish quarter — until a Roma man rescues them at the last moment. In the Roma encampment, Benouta gives birth to the family’s youngest child, Iosif — a boy born in the heart of the fire. There are many losses, yet the bracelet — a precious family heirloom — survives. A symbol that unites people and destinies, Jews and Roma, across time and memory.
Directed by Giorgos Gkikapeppas
Love Came One Day Late | ERT Archive, 1997
Dramatic series based on the novel of the same title by Lili Zografou.The drama of a traditional family in Neochori, Crete, from the period of the Occupation until the mid-1960s. The family’s youngest daughter falls in love with and becomes pregnant by an Italian anti-fascist, while the authoritarian father slowly fades away.
Directed by Kostas Koutsomytis
Invalids and Wayfarers | ERT Archive, 2002
Television adaptation of Georgios Theotokas’s novel of the same title. The key storyline is the controversial personal journey of a great actress of the interwar period, Theano Galati, (exhibiting similarities with actress Eleni Papadaki, who was criticised during the Occupation for her life choices and murdered in the WWII December events in Athens), who is torn apart by her passion for an SS officer and her love for a Greek resistance fighter.
Directed by Christos Paligiannopoulos
Black Chrysalis | ERT Archives, 1990
Historical drama featuring Jenny Karezi as Natalia von Krause, a woman living a dangerous double life as an informant between the Nazi counter-intelligence and the Greek Resistance.
Music by Giorgos Chatzinasios
Directed by Paul Sklavos
Memories Fossilized Deep Inside Her… | Documentary Series, 2021
A four-part documentary series recording the memories of ordinary women who lived under occupation and survived the horrors of World War II. Over seventy women from across Greece describe how, as young girls, they were forced to mature overnight — facing war, hunger, occupation, resistance, and liberation with courage, composure, and wit. Some speak with strength, others with restraint, all recalling how fear turned into power and childhood play became duty and adulthood. The series combines personal testimonies with previously unseen photographs, archival videos, documents, and academic commentary.
Directed by Tania Chatzigeorgiou
Lela Karayannis, the Fragrance of a Heroine | Documentary, 2005
Moments from the life and courageous resistance of Lela Karayannis – the legendary “Bouboulina” of the Greek Resistance – are tenderly recounted by her son, Giorgos.
Hunted during the German Occupation, the young man would secretly meet his mother to support the underground struggle. Even in those perilous times, he felt her warmth and affection — the enduring love of a mother who never ceased to be one. Rare clandestine footage captures images of wartime Athens, while Giorgos’s fragmentary memories still carry the scent of “Violeta di Parma,” his mother’s beloved perfume.
Written and directed by Vassilis Loules