Διήμερο αφιέρωμα στον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
από την ΕΡΤ2
Ταινίες-αριστουργήματα του κορυφαίου Ιταλού σκηνοθέτη Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, που σφράγισαν τον παγκόσμιο κινηματογράφο, καθώς κι ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ, που σκιαγραφεί αριστοτεχνικά το πορτρέτο του, θα απολαύσετε στην ΕΡΤ2, την Τετάρτη 25 και την Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020, σ’ ένα ξεχωριστό διήμερο αφιέρωμα στον σπουδαίο δημιουργό, στον «Τελευταίο αυτοκράτορα» της Έβδομης Τέχνης, με αφορμή τη συμπλήρωση δύο χρόνων από τον θάνατό του (26/11/2018).
H μαγεία του σινεμά στις οθόνες σας από την ΕΡΤ2!
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2020, ώρα 22:00
«Τσάι στη Σαχάρα»
(The Sheltering Sky / Il tè nel deserto)
Δραματική περιπέτεια, συμπαραγωγής Αγγλίας-Ιταλίας 1990
Σκηνοθεσία: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Σενάριο: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, Μαρκ Πέπλοου (βασισμένο στο μυθιστόρημα «The Sheltering Sky» του Πολ Μπόουλς)
Μουσική: Ριουίτσι Σακαμότο, Ρίτσαρντ Χόροβιτς
Παίζουν: Τζον Μάλκοβιτς, Ντέμπρα Γουίνγκερ, Κάμπελ Σκοτ, Τζιλ Μπένετ, Τίμοθι Σπολ, Άμινα Ανάμπι
Υπόθεση: Βρισκόμαστε στο 1947. Ένα ζευγάρι Αμερικανών καλλιτεχνών φτάνουν στη Βόρεια Αφρική με ατμόπλοιο, με την κρυφή ελπίδα να πλησιάσουν πάλι ο ένας τον άλλο και να ζωντανέψουν τον νεκρό γάμο τους. Ο Πορτ, μουσικός που έχει να δουλέψει πάνω από έναν χρόνο, ονειρεύεται να αφήσει πίσω του τον σύγχρονο κόσμο, ενώ η Κιτ έχει βαρεθεί τα ταξίδια, ακολουθεί όμως τον άντρα της στη Σαχάρα, με το όνειρο να τον ξαναφέρει κοντά της. Το ταξίδι τους δεν καταφέρνει να τους φέρει κοντά και στρέφονται αλλού για παρηγοριά, ενώ ο σκληρός τόπος με τον ανελέητο ήλιο, τις πέτρες και την ξεραΐλα της ερήμου, τους καταστρέφει, αντί να τους προσφέρει τη γνώση και την παρηγοριά.
Βραβεία:
- Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης (Ριουίτσι Σακαμότο, Ρίτσαρντ Χόροβιτς) 1991.
- Κινηματογραφικό Βραβείο BAFTA Καλύτερης διεύθυνσης φωτογραφίας (Βιτόριο Στοράρο) 1991.
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2020, ώρα 00:20
«Ο Κονφορμίστας»
(Il Conformista / The Conformist)
Δράμα, συμπαραγωγής Ιταλίας-Γαλλίας-Γερμανίας 1970
Σκηνοθεσία: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Σενάριο: Αλμπέρτο Μοράβια, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Μουσική: Ζορζ Ντελερί
Παίζουν: Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Στεφανία Σαντρέλι, Ντομινίκ Σαντά, Γκαστόνε Μοσίν, Έντσο Ταράσιο, Φόσκο Τζιακέτι, Πιέρ Κλεμεντί, Ιβόν Σανσόν, Τζουζέπε Αντομπάτι, Λουτσιάνο Ρόσι, Όρσο Μαρία Γκουερίνι, Πασκουάλε Φορτουνάτο
Υπόθεση: Ρώμη, δύο χρόνια πριν από το ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ένας άνδρας, ο Μαρτσέλο (Ζαν Λουί Τρεντινιάν), ζει μια απόλυτα συμβατική ζωή. Δουλεύει για το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, είναι παντρεμένος με μια μικροαστή, αλλά κοινωνικά αποδεκτή, γυναίκα και πηγαίνει συχνά στην εκκλησία. Όλα κυλούν ήρεμα στη ζωή του μέχρι τη στιγμή που το αφεντικό του θα του αναθέσει την εκτέλεση του πρώην καθηγητή του στο πανεπιστήμιο και νυν πολιτικού αντιφρονούντα.
Βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια, η επική αντιφασιστική αυτή ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, με τη σπουδαία ερμηνεία του εξαιρετικού Ζαν Λουί Τρεντινιάν, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού σινεμά.
Ο δημιουργός Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, στην ταινία-ορόσημο του 20ού αιώνα, ρίχνει μια καυστική ματιά στην ιστορία της Ιταλίας και επιχειρεί να σκιαγραφήσει την ψυχοσύνθεση ενός φασίστα, καυτηριάζοντας τον κομφορμισμό και τονίζοντας ότι ιδανικός σύμμαχος του φασισμού είναι ο πολίτης που είναι έτοιμος για οποιονδήποτε συμβιβασμό, προκειμένου να επιβιώσει.
Βραβεία:
- Καλύτερης Σκηνοθεσίας από την Εθνική Ένωση Κριτικών των ΗΠΑ 1971
- Καλύτερης φωτογραφίας από την Εθνική Ένωση Κριτικών των ΗΠΑ 1971
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020, ώρα 22:00
«Ο τελευταίος αυτοκράτορας»
(The Last Emperor / L’ Ultimo Imperatore)
Επικό βιογραφικό, ιστορικό δράμα, συμπαραγωγής Αγγλίας-Ιταλίας-Κίνας-Γαλλίας 1987
Σκηνοθεσία: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Σενάριο: Μαρκ Πέπλοου, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι (βασισμένο στην αυτοβιογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα της Κίνας, Που Γι, που κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Από αυτοκράτορας πολίτης») Αρχική συνεργασία στο σενάριο: Ένζο Ουνγκάρι
Μουσική: Ριουίτσι Σακαμότο, Ντέιβιντ Μπερν, Κονγκ Σου
Παίζουν: Τζον Λον, Πίτερ Ο’ Τουλ, Τζόαν Τσεν, Γινγκ Ρουοτσένγκ, Βίκτορ Γουόνγκ, Ντένις Νταν, Ρικ Γιανγκ
Υπόθεση: Πεκίνο, 1908. Ένα αγόρι τριών ετών αρπάζεται από τη μητέρα του και μεταφέρεται μέσα στη νύχτα στην Απαγορευμένη Πόλη, στην καρδιά της αρχαίας Κίνας. Το όνομά του είναι Που Γι. Μερικές ημέρες αργότερα, στέφεται αυτοκράτορας και γίνεται «Ο Άρχοντας των 10 Χιλιάδων Ετών», «Ο Γιος των Ουρανών», εξουσιαστής σχεδόν του μισού πληθυσμού της Γης.
Όταν όμως, το 1912, η Κίνα γίνεται δημοκρατία, τελειώνουν 3.000 χρόνια αυτοκρατορικής διακυβέρνησης. Ο μόνος που δεν αντιλαμβάνεται αυτές τις σαρωτικές ιστορικές αλλαγές είναι ο μικρός αυτοκράτορας. Περιτριγυρίζεται από αξιωματούχους, αυλικούς και πάνω από 1.500 ευνούχους, οι οποίοι του συμπεριφέρονται σαν να είναι θεός. Μόνο που δεν του επιτρέπεται να βγει έξω από το παλάτι ούτε να γνωρίσει την πραγματικότητα του κινεζικού λαού.
Το 1924 τον εξορίζουν και από τότε αρχίζει να αναζητεί τη χαμένη του ταυτότητα. Μέσα από τις συμπληγάδες της Ιστορίας, την εξορία, τη φυλακή, τη φαντασίωση και τη σκληρή πραγματικότητα, ο Που Γι καταλήγει στο τέλος της ζωής του κηπουρός στους Βοτανικούς Κήπους του Πεκίνου, πιο ελεύθερος από ποτέ.
Αριστουργηματική ταινία στην οποία, μέσα από την αυτοβιογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα της Κίνας, ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι με μια σειρά από φλασμπάκ παρουσιάζει την ταραχώδη ιστορία της Κίνας από τις αρχές 20ού αιώνα ώς τη δεκαετία του ’80. Εξαιρετικές ερμηνείες, θαυμάσια φωτογραφία, μεγαλειώδεις σκηνές σ’ έναν άψογο συνδυασμό των μεγάλων παραγωγών του Χόλιγουντ με την καλλιτεχνική ματιά ενός Ευρωπαίου σκηνοθέτη.
«Ο τελευταίος αυτοκράτορας», το 1988, κέρδισε 9 Όσκαρ (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Διασκευασμένου Σεναρίου, Πρωτότυπης Μουσικής, Φωτογραφίας, Μοντάζ, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Κοστουμιών, Ήχου) κι έγινε μία από τις πιο πολυβραβευμένες ταινίες του θεσμού. Συνολικά απέσπασε ακόμα 40 κινηματογραφικά βραβεία -μεταξύ των οποίων- BAFTA, Χρυσές Σφαίρες, Σεζάρ και Βραβεία Ενώσεων Κριτικών.
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020, ώρα 00:40
DOC ON ΕΡΤ
«Μπερνάρντο Μπερτολούτσι – Αντικατοπτρισμοί στον κινηματογράφο» (Bernardo Bertolucci: Reflections on Cinema / Bernardo Bertolucci: A cosa serve il cinema?)
Ντοκιμαντέρ, παραγωγής Ιταλίας 2002
Σκηνοθεσία-σενάριο: Σάντρο Λάι
Το ντοκιμαντέρ είναι το προφίλ του Ιταλού σκηνοθέτη, όπως σκιαγραφείται από υλικό που βρίσκεται στο Αρχείο της RAI. H πλούσια και συχνά αμφιλεγόμενη καριέρα του διάσημου σκηνοθέτη ξαναχτίζεται σιγά σιγά μέσα από δεκάδες συνεντεύξεις, ειδικά αφιερώματα, λήψεις από τα παρασκήνια και από τελετές βραβεύσεων.
Αναδύεται το πορτρέτο ενός σύνθετου καλλιτέχνη, η δουλειά του οποίου συνεχώς εξελίσσεται. Είναι ένας σκεπτόμενος άνθρωπος, που του αρέσει πολύ να μιλά για τον εαυτό του και τις εμπειρίες του.
Το ντοκιμαντέρ εξελίσσεται με χρονολογική σειρά, ακολουθώντας την καριέρα του σκηνοθέτη, καταγράφει τους σταθμούς της καριέρας του, από τη συνάντηση με τον Παζολίνι ώς τη σκηνοθεσία της πιο πρόσφατης ταινίας του με τίτλο «Πολιορκία μιας γυναίκας» («Besieged», 1998). Ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο σταθμούς της καριέρας του, εξετάζονται η στροφή που έκανε πολύ νωρίς από την ποίηση στον κινηματογράφο, τα πρώτα του βήματα στη σκηνοθεσία με την ταινία «Βίαιος θάνατος» («La commare secca», 1962), οι περίοδοι της πολιτικής στράτευσης, το σκάνδαλο και η λογοκρισία που ακολούθησε όταν βγήκε η ταινία «Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι» («Last Tango in Paris», 1972), η συνεργασία με το American Studio για την παραγωγή της ταινίας «1900» (1976) κ.ά.
Το 1987, ο Μπερτολούτσι κέρδισε εννέα Όσκαρ για την ταινία «Ο τελευταίος αυτοκράτορας» («The Last Εmperor»), η οποία ήταν η πρώτη από μια τριλογία παραγωγών του δημιουργού, που σημείωσαν τεράστια εισπρακτική επιτυχία.
Ακολούθησε η ταινία «Τσάι στη Σαχάρα» («The Sheltering Sky», 1990) και στη συνέχεια, η ταινία «Ο μικρός Βούδας» («Little Buddha», 1993). Η ταινία, με τίτλο «Κλεμμένη ομορφιά» («Stealing Beauty», 1996), σηματοδοτεί τη διακριτική στροφή του δημιουργού προς τον ιταλικό κινηματογράφο. Με την ταινία «Πολιορκία μιας γυναίκας» («Besieged», 1998), ο σκηνοθέτης αποκαλύπτει το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον του για τη γλώσσα της τηλεόρασης.
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020, ώρα 01:40
«Βίαιος θάνατος»
(La commare secca / The Grim Reaper)
Δράμα μυστηρίου, παραγωγής Ιταλίας 1962
Σκηνοθεσία: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Σενάριο: Πιερ Πάολο Παζολίνι, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, Σέρτζιο Τσίτι
Παίζουν: Τζιανκάρλο ντε Ρόζα, Γκαμπριέλα Τζορτζέλι, Φραντσέσκο Ρούιου, Αλφρέντο Λέτζι, Βιντσέντζο Τσικόρα, Καρλότα Μπαρίλι, Αλέν Μιζέτ, Μαρίζα Σολίνας, Άντα Περαγκοστίνι, Σαντίνα Λίσιο
Υπόθεση: Μια πόρνη βρίσκεται δολοφονημένη σ’ ένα πάρκο στην περιφέρεια της Ρώμης. Η αστυνομία ανακρίνει διάφορα άτομα που την είδαν για τελευταία φορά και θεωρούνται ύποπτα για τον φόνο, καθένα από τα οποία δίνει τη δική του εκδοχή για τη μοιραία νύχτα. Οι διηγήσεις των υπόπτων έχουν τον χαρακτήρα μιας σκυταλοδρομίας, καθώς δεν συμπίπτουν με την οπτική αφήγηση των ιστοριών τους, έτσι ώστε να δημιουργείται ένα σύνθετο και χαοτικό παζλ της νύχτας του εγκλήματος, η οποία φωτίζεται από πολλές διαφορετικές γωνίες. Τελικά, όταν το παζλ ολοκληρώνεται, μαζί με τον δολοφόνο αποκαλύπτεται και μια άθλια, όσο και θλιβερή, ατομική και κοινωνική πραγματικότητα.
