Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ
45 χρόνια από το στρατιωτικό πραξικόπημα στη Χιλή
Με αφορμή τα 45 χρόνια από την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος στη Χιλή, στις 11 Σεπτεμβρίου 1973, με επικεφαλής τον στρατηγό Πινοσέτ και την ανατροπή του εκλεγμένου σοσιαλιστή προέδρου Σαλβαδόρ Αλιέντε, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα www.ert.gr και στη διεύθυνση http://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/stratiotiko-praxikopima-sti-chili-11-septemvriou-1973-2/ το επεισόδιο με τίτλο «Τα χρόνια του Πινοσέτ» από τη σειρά ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου, «Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα».
Το συγκεκριμένο επεισόδιο αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας έρευνας για την υπόθεση της ανατροπής της κυβέρνησης του Σαλβαδόρ Αλιέντε στη Χιλή και τη χούντα που επέβαλε στη χώρα ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ.
Το ντοκιμαντέρ ασχολείται με την περίοδο της δικτατορίας του Πινοσέτ στη Χιλή (1973-1990) και διερευνά την οικονομική πολιτική του καθεστώτος, τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τις πολιτικές διώξεις των αντιφρονούντων και την αντίσταση του λαού, δεδομένου ότι χιλιάδες ήταν οι φυλακισθέντες, οι αγνοούμενοι και τα θύματα της 17άχρονης χιλιανής χούντας.
Ειδικότερα, εξετάζει την υπόθεση Τσαρλς Χόρμαν, νεαρού Αμερικανού δημοσιογράφου που ζούσε την εποχή του πραξικοπήματος στο Σαντιάγκο. Θα συλληφθεί από τις χιλιανές μυστικές υπηρεσίες και θα δολοφονηθεί: είναι η υπόθεση του «Αγνοούμενου» που έγινε ταινία από τον Κώστα Γαβρά, πλάνα της οποίας προβάλλονται κατά τη διάρκεια της εκπομπής. Η σύζυγος του «αγνοούμενου» δημοσιογράφου, Τζόις Χόρμαν, ξετυλίγει το χρονικό της υπόθεσης και μιλάει για την αγωγή κατά του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Κίσινγκερ ως υπεύθυνου για το θάνατο του Χόρμαν.
Επίσης, μαρτυρίες πολιτικών κρατουμένων περιγράφουν τα βασανιστήρια που υπέστησαν σε χώρους εγκλεισμού. Λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του προέδρου της Χιλής, ο διάσημος Χιλιανός συγγραφέας Λουίς Σεπούλβεδα, σωματοφύλακας τότε του Αλιέντε, ακούει τη θανατική του καταδίκη από το ραδιόφωνο. Συνελήφθη και βασανίστηκε φρικτά στις ίδιες φυλακές όπου κρατείτο και η Βερόνικα Ντε Νέγκρι, επειδή οι γονείς της ήταν υποστηρικτές του Αλιέντε. Ακόμη, γίνεται αναφορά στην τύχη των παιδιών της, καθώς ο ένας της γιος, πηγαίνοντας από την Αμερική στη Χιλή, τη δεκαετία του ’80, για να καλύψει ως φωτογράφος διαδήλωση κατά του Πινοσέτ, συνελήφθη από τη Χιλιανή Αστυνομία, η οποία τον έκαψε ζωντανό.
Τέλος, στην εκπομπή γίνεται λόγος για τη μυστική επιχείρηση «Κόνδορ», ένα διεθνές τρομοκρατικό δίκτυο, υπό την καθοδήγηση του ίδιου του Πινοσέτ, που προέβη σε δολοφονίες αντικαθεστωτικών εκτός της Λατινικής Αμερικής, όπως στη δολοφονία του Ορλάντο Λατελιέ, στενού συνεργάτη του Αλιέντε, το 1976. Το γεγονός παρουσιάζεται μέσα από συνεντεύξεις ανθρώπων που ασχολήθηκαν με την υπόθεση, ενώ εξετάζονται ο ρόλος των ΗΠΑ και οι σχέσεις Κίσινγκερ-Πινοσέτ την ίδια περίοδο.
Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ προβάλλεται πλούσιο οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό.
Σκηνοθεσία: Ανδρέας Αποστολίδης, Γιούρι Αβέρωφ
Σενάριο: Στέλιος Κούλογλου
Copyright NET 2002