Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ
30 Οκτωβρίου 1944: Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης
Με αφορμή την επέτειο των 75 χρόνων από την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τα ναζιστικά στρατεύματα Κατοχής στις 30 Οκτωβρίου 1944, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα http://www.ert.gr/news/arxeio-afierwmata/ το ντοκιμαντέρ «Μαρτυρίες: Θεσσαλονίκη 30 Οκτωβρίου 1944. Απελευθέρωση».
Οι «Μαρτυρίες» του δημοσιογράφου Γιώργου Πετρίτση είναι σειρά ντοκιμαντέρ ιστορικής καταγραφής, με θέματα που αναφέρονται σε πρόσωπα και γεγονότα της πρόσφατης Ιστορίας μας, με καταθέσεις ανθρώπων που είχαν άμεσες εμπειρίες για τα συμβάντα, αλλά και εκτιμήσεις ιστορικών μελετητών με ξεχωριστό κύρος.
Θέμα του συγκεκριμένου επεισοδίου είναι η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τη ναζιστική Κατοχή στις 30 Οκτωβρίου 1944. Το ντοκιμαντέρ εξετάζει τα γεγονότα που προηγήθηκαν της Απελευθέρωσης της πόλης της Θεσσαλονίκης, καθώς και το κλίμα που επικράτησε τις επόμενες ημέρες. Βασικοί αφηγητές, στρατιωτικοί που διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο τις κρίσιμες εκείνες ημέρες.
Ο Γεώργιος Διαμαντόπουλος, αντιστράτηγος ε.α., περιγράφει βήμα προς βήμα την αποστολή που του είχε ανατεθεί από το Συμμαχικό Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής, για την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, ως σύνδεσμος των Βρετανών. Κάνει λόγο για το σκοπό της αποστολής και τη συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις για τους όρους παράδοσης και αποχώρησης των Γερμανών.
Επίσης, θυμάται τη συνάντησή του με τον Μάρκο Βαφειάδη, αρχηγό της Ομάδας Μεραρχιών του ΕΛΑΣ Μακεδονίας, μετά την Απελευθέρωση, καθώς και τη συνάντησή του με τον Γεώργιο Παπανδρέου στην Αθήνα κατά το ξέσπασμα των Δεκεμβριανών.
Ο Δημήτριος Κίππης, αξιωματικός Χωροφυλακής ε.α., βοηθός της ίδιας αποστολής για την Απελευθέρωση, μιλάει για τη δράση του σχετικά με τις επιχειρήσεις σαμποτάζ στην ύπαιθρο το καλοκαίρι του 1944.
Εικόνες από τη γερμανική Κατοχή στη Θεσσαλονίκη μάς μεταφέρει ο συγγραφέας Νίκος Μπακόλας, καθώς και αναμνήσεις από την ημέρα της Απελευθέρωσης. Μιλάει, ακόμη, για την παγίδευση με εκρηκτικά από τους Γερμανούς του εργοστασίου Ηλεκτροφωτισμού πριν εγκαταλείψουν την πόλη της Θεσσαλονίκης. Επίσης, αφηγείται την είσοδο των βρετανικών στρατευμάτων.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό από την Ελλάδα σχετικό με την περίοδο της γερμανικής Κατοχής –είσοδος γερμανικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη- και της Απελευθέρωσης.
Έτος παραγωγής: 1992
Σενάριο-σκηνοθεσία: Γιώργος Πετρίτσης
Δείτε το αφιέρωμα στη διεύθυνση: https://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/apeleftherosi-tis-thessalonikis-30-oktovriou-1944-2/