Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ
Εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα – 27 Απριλίου 1941
Με αφορμή τη «μαύρη» επέτειο της εισβολής των γερμανικών στρατευμάτων στην Αθήνα, στις 27 Απριλίου 1941, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα www.ert.gr και στη διεύθυνση http://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/eisodos-ton-germanon-stin-athina-27-aprilioy-1941/ το ντοκιμαντέρ «Μόνο μυρίζοντας γιασεμί», με θέμα τις ναζιστικές φυλακές -«Χώρο Ιστορικής Μνήμης 1941-1944» όπως ονομάζεται σήμερα- που λειτούργησαν επί της οδού Κοραή στην Αθήνα.
Στο ντοκιμαντέρ για τα κρατητήρια της γερμανικής Κομαντατούρ (Διοικητήριο), δίνεται έμφαση στο ανθρώπινο δράμα της κράτησης και της εξαθλίωσης. Στον άγνωστο σε πολλούς χώρο του κτηρίου της Εθνικής Ασφαλιστικής που επιτάχθηκε από τους Γερμανούς το 1941, έξι μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, η Ιστορία παραμένει «ζωντανή». Με βασικό αφηγηματικό άξονα τα προσωπικά χαράγματα των κρατουμένων στους τοίχους, ο φακός περιδιαβαίνει τα υπόγεια του μεγάρου της οδού Κοραή, ανασύροντας μνήμες από τα βάσανα των θυμάτων της ναζιστικής Κατοχής.
Στους τοίχους των θαλάμων παρακολουθεί κανείς τις πρόχειρα χαραγμένες επιγραφές των κρατουμένων: ονόματα, ημερομηνίες, μηνύματα, σκίτσα με πορτρέτα, νότες, καράβια κ.ά. Ταυτόχρονα, το ντοκιμαντέρ αναζητεί τον ελάχιστο απόηχο της θυσίας τους στη σύγχρονη Αθήνα, αποτυπώνοντας πλάνα της πόλης της δεκαετίας του ’90, καθώς και το ίδιο πολυσύχναστο πέρασμα, την Πλατεία Κοραή, που καθημερινά διασχίζουν οι πολίτες με βιαστικό βηματισμό σαν να μη γνωρίζουν το κομμάτι Ιστορίας που έχει εκεί διατηρηθεί.
Στο ντοκιμαντέρ, το κείμενο του οποίου έγραψε ο ποιητής Μιχάλης Γκανάς, προβάλλονται κινηματογραφικά πλάνα αρχείου και φωτογραφικό υλικό από την περίοδο της γερμανικής Κατοχής στην Αθήνα, καθώς και αποσπάσματα από τις ταινίες «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ», «Ο Θρίαμβος της Θέλησης», «Ο Καιρός του Γκέτο».
Το ντοκιμαντέρ που τον τίτλο του δανείστηκε από τη φράση «Μόνο μυρίζοντας γιασεμί», χαραγμένη σε κάποιο τοίχο της φυλακής, διακρίθηκε το 1994 στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας.
Σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης
Έτος παραγωγής: 1994