Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ
Το Πραξικόπημα στην Κύπρο – 15 Ιουλίου 1974
Συμπληρώνονται φέτος 45 χρόνια από το πραξικόπημα κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις 15 Ιουλίου 1974, με εντολή της χούντας του Ιωαννίδη. Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ στην ιστοσελίδα http://www.ert.gr/news/arxeio-afierwmata/την εκπομπή «Μαρτυρίες: Κύπρος ώρα μηδέν. 15 Ιουλίου 1974-Το πραξικόπημα», που αναφέρεται στα γεγονότα.
Σειρά ντοκιμαντέρ ιστορικής καταγραφής, του δημοσιογράφου Γιώργου Πετρίτση, με θέματα αναφερόμενα σε πρόσωπα και γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας μας. Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «Μαρτυρίες», αποτελεί το β΄μέρος της εκπομπής αφιερωμένης στα γεγονότα της Κύπρου το 1974, η οποία διερευνά τα αίτια του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου του 1974, με στόχο τη βίαιη ανατροπή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Μακάριου, που προκάλεσε την τουρκική εισβολή στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου του 1974.
Μέσα από μαρτυρίες προσώπων της πολιτικής ζωής της Κύπρου, παρουσιάζονται οι προπαρασκευαστικές κινήσεις μέχρι την εκδήλωση του πραξικοπήματος, το χρονικό της επίθεσης εναντίον του Προεδρικού Μεγάρου, οι πρώτες αντιδράσεις και η φυγάδευση του Μακάριου, οι δυνάμεις αντίστασης, ο εμφύλιος σπαραγμός που ακολούθησε αλλά και ο τρόπος που αντιμετώπισε ο ελληνικός τύπος την ορκωμοσία της Κυβέρνησης Σαμψών. Παράλληλα, γίνεται αναφορά στην πολιτική κατάσταση στο νησί λίγο πριν το πραξικόπημα και αναζητώνται οι αιτίες της εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης. Γίνεται λόγος επίσης, για τη διείσδυση του καθεστώτος της Χούντας στην Κύπρο την εποχή εκείνη, τη στελέχωση της Εθνικής Φρουράς με Έλληνες αξιωματικούς και τη δράση της ΕΟΚΑ Β’, ενώ ερευνάται η ανάμιξή της στο πραξικόπημα. Τέλος, αναδεικνύεται η στάση των πολιτικών κομμάτων της Κύπρου, σκιαγραφούνται οι εκτιμήσεις του Μακάριου πριν την εκδήλωση του πραξικοπήματος και επιχειρείται η αποτίμηση των επιπτώσεων του πραξικοπήματος σε σχέση με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Αφηγούνται μνήμες και διατυπώνουν κρίσεις για τα γεγονότα ο δημοσιογράφος πρώην στέλεχος της ΕΟΚΑ Β΄ Σπ. Παπαγεωργίου, ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω της Δημοκρατίας Πάτροκλος Σταύρου, ο τέως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Σπύρος Κυπριανού, ο εκπρόσωπος των Ενωτικών (ΔΕΚ) ψυχίατρος Τάκης Ευδόκας, ο εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Μιχάλης Πουμπούρης, ο πρόεδρος του ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης, ο πολιτικός επιστήμονας Νίκος Κούτσου. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται σχετικό αρχειακό κινηματογραφικό υλικό, καθώς και ηχητικό απόσπασμα με τη φωνή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από το διάγγελμα που απηύθυνε από την Πάφο στον κυπριακό λαό ότι ήταν ζωντανός.
Έτος παραγωγής: 1992
Δείτε το αφιέρωμα στη διεύθυνση: https://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/praxikopima-tis-kyprou-15-iouliou-1974-2/