ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Ο Γκέοργκ Γκουρτζίεφ και η μουσική του
στον «Κριτικό Λόγο»
Ημερομηνία μετάδοσης: Πέμπτη 1η Ιουλίου 2021, στις 18:00
Έναν δίσκο με μουσική που συνέθεσε ο σπουδαίος Ελληνοαρμένιος φιλόσοφος Γκέοργκ Γκουρτζίεφ παρουσιάζει και αναλύει ο Θάνος Μαντζάνας από την εκπομπή του «Κριτικός Λόγος» στο Τρίτο Πρόγραμμα, την Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021, στις έξι το απόγευμα.
Ο Γεώργιος Γεωργιάδης, γιος Έλληνα και Αρμένισσας από τον Πόντο, που έγινε γνωστός ως Γκουρτζίεφ (1866-1949), σημάδεψε τη φιλοσοφική σκέψη αρχικά της δυτικής Ασίας και στη συνέχεια της Ευρώπης αλλά και της Αμερικής, στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα.
Η αινιγματική αλλά και βαθιά ανθρωπιστική διδασκαλία του βασιζόταν σε έναν ιδιότυπο θρησκευτικό συγκρητισμό του χριστιανισμού και ιδίως του μοναχισμού, του σουφικού ισλαμισμού και του βουδισμού, με επιλεκτικά στοιχεία από την αρχαία ελληνική –κατά κύριο λόγο προσωκρατική– φιλοσοφία. Με τη διδασκαλία του, ο Γκουρτζίεφ απέκτησε πολλούς οπαδούς και επέδρασε σε μεταγενέστερους φιλοσόφους και σε δημιουργούς από διαφορετικούς εκφραστικούς χώρους.
Αυτό όμως που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι ο Γκουρτζίεφ, χωρίς να είναι μουσικός, συνέθεσε και ο ίδιος μουσική! Δεν θα το είχε καταφέρει χωρίς την αμέριστη βοήθεια ενός από τους μαθητές του, του Τόμας ντε Χάρτμαν (1885-1956), ο οποίος ήταν συνθέτης της Αυτοκρατορικής Όπερας της Αγίας Πετρούπολης. Πηγή έμπνευσης για τον Γκουρτζίεφ ήταν η θρησκευτική μουσική από τις ίδιες παραδόσεις από τις οποίες επηρεαζόταν και η φιλοσοφία του, η παραδοσιακή μουσική από χώρες της Ασίας και της βόρειας Αφρικής, αλλά και επιστημονικές ανακαλύψεις της εποχής. Απλή, αλλά με τη δική της ξεχωριστή γοητεία, η μουσική των Γκουρτζίεφ και Ντε Χάρτμαν στέκει ανάμεσα στην τονικότητα και τις αρμονίες της ύστερης κλασικής ευρωπαϊκής μουσικής και τις μελωδίες της Ανατολής.
Το Ίδρυμα Γκουρτζίεφ, θεματοφύλακας της διδασκαλίας και της παρακαταθήκης του σπουδαίου φιλοσόφου, κυκλοφόρησε πρόσφατα κυκλοφόρησε μια επιλογή από τις συνθέσεις των Γκουρτζίεφ/Ντε Χάρτμαν σε ένα CD με τίτλο «Cosmic Rhythm». Την εκτέλεσή τους ανέλαβε ένας από τους κορυφαίους jazz σαξοφωνίστες στη χώρα μας, ο Τάκης Πατερέλης. Στην εκπομπή «Κριτικός Λόγος», ο κριτικός μουσικής Θάνος Μαντζάνας θα παρουσιάσει και θα αναλύσει διεξοδικά το CD «Cosmic Rhythm».
Κείμενα – Παραγωγή – Παρουσίαση: Θάνος Μαντζάνας
Info
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9 & 95,6
Εκπομπή «Κριτικός Λόγος»
Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021, στις 18:00
Live Streaming: webradio.ert.gr/trito
Facebook: www.facebook.com/tritoprogramma