ΕΞΑΝΤΑΣ
Ντοκιμαντέρ στον κόσμο, με τον Γιώργο Αυγερόπουλο
«Θεός για μία μέρα»
Ημερομηνία μετάδοσης: Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017, στις 22:00
Ο συνταξιούχος μηχανικός Έρνεστ Ασχμονέιτ, επιβιβάζεται στο αεροπλάνο από τη χώρα του, τη Γερμανία, με κατεύθυνση την Ελβετία. Είναι χήρος, 81 ετών, πάσχει από μία ανίατη ασθένεια και μέχρι το τέλος της ημέρας, θα έχει δώσει τέλος στη ζωή του με τη βοήθεια των γιατρών. «Θα κάνω ευθανασία, δεν είναι εύκολο να πω ότι αυτή είναι η τελευταία μου ημέρα», λέει κοιτώντας το φακό, «πιστεύω όμως ότι κάνω αυτό που είναι το πιο σωστό για μένα»…
Έχει ο σύγχρονος άνθρωπος το δικαίωμα να αποφασίσει πότε και με ποιον τρόπο θα φύγει από τη ζωή; Όσοι πάσχουν από ανίατες ασθένειες και βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο της ζωής τους, έχουν δικαίωμα να επιλέξουν έναν θάνατο ήρεμο και αξιοπρεπή, χωρίς αφόρητους πόνους και ταλαιπωρία, στον τόπο και το χρόνο που οι ίδιοι θα ορίσουν; Έχουν οι γιατροί το δικαίωμα να απαλλάξουν τους ασθενείς, οι οποίοι τους το ζητούν, από μια ζωή που έχει γίνει μαρτυρική; Ποιος αντέχει και ποιος επιτρέπεται να γίνει Θεός για μία μέρα;
Το ζήτημα της ευθανασίας και της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, συζητιέται συνήθως χαμηλόφωνα πίσω από τις κλειστές πόρτες των δωματίων των νοσοκομείων και των σπιτιών των ασθενών, οι οποίοι βρίσκονται κοντά στο τέλος της ζωής τους. Το βάρος των συγγενών και των γιατρών που καλούνται κάθε φορά να πάρουν μια απόφαση, είναι αβάσταχτο. Οι ασθενείς όμως, είναι αυτοί που βρίσκονται μπροστά σε έναν πραγματικό Γολγοθά. Πέρα από τον σωματικό πόνο, αλλά και αυτόν που προκαλεί η ιδέα του επερχόμενου τέλους, μια σειρά από ηθικά και φιλοσοφικά προβλήματα μεγεθύνουν το βασανιστήριο. Ενώ, ταυτόχρονα, η ανυπαρξία στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη ενός νομοθετικού πλαισίου που να ορίζει με σαφήνεια το «εάν», το «πότε» και το «πώς» μπορεί κανείς να προχωρήσει σε υποβοηθούμενη αυτοκτονία, τους οδηγεί συχνά σε ακραίες επιλογές.
Το συγκλονιστικό αυτό ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου μάς μεταφέρει θραύσματα από τον σιωπηλό πόλεμο που διεξάγεται καθημερινά γύρω από τα κρεβάτια των μελλοθάνατων ασθενών, πίσω από τις κλειστές πόρτες των οικογενειακών εστιών και των ιατρείων. Έναν πόλεμο ιδεολογιών, θρησκευτικών πεποιθήσεων, κοσμοθεωριών και στάσεων ζωής… γύρω από το θέμα του θανάτου. Και αναζητεί τη σημερινή αξία της αποστροφής του όρκου του Ιπποκράτη που επιτάσσει: «Δεν θα χορηγήσω θανατηφόρο φάρμακο σε κανένα, όσο και αν παρακληθώ, ούτε θα υποδείξω τέτοια συμβουλή», μέσα από τα λόγια γιατρών που βοήθησαν ασθενείς τους να πεθάνουν θεωρώντας το υποχρέωσή τους, καθώς και άλλων που το αρνήθηκαν όσο πιεστικά κι αν τους το ζήτησαν.
Τις απόψεις των ασθενών που επιθυμούν να τους προσφερθεί η δυνατότητα της ευθανασίας, διαδέχονται οι απόψεις όσων θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα σηματοδοτούσε την πορεία της ανθρωπότητας προς τον ολοκληρωτισμό και την επιστροφή στις χιτλερικές θεωρίες περί «χρήσιμων» και «άχρηστων» ανθρώπων.
Πίσω από τις εικόνες, τα λόγια, τη ζωή και το θάνατο των «πρωταγωνιστών» του ντοκιμαντέρ, ξεπροβάλλουν τα άλυτα φιλοσοφικά και υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου του 21ου αιώνα, αλλά και η επιβεβαίωση της αξίας της ζωής μέσα από την -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- επιλογή του τερματισμού της.
Σκηνοθεσία-σενάριο: Γιώργος Αυγερόπουλος.
Επιμέλεια-συντονισμός έρευνας: Αποστόλης Καπαρουδάκης.
Editing Director: Δημήτρης Νικολόπουλος.
Οργάνωση-διεύθυνση παραγωγής: Αναστασία Σκουμπρή.
Διεύθυνση φωτογραφίας: M. J. O’ Callaghan, Γιώργος Σωτηρόπουλος, Αλέξης Μπαρζός.
Έρευνα-συνεντεύξεις: Ιωάννα Νιαώτη, Θωμαΐς Παπαϊωάννου.
Μοντάζ: Δημήτρης Νικολόπουλος, Μελέτης Πόγκας.
Πρωτότυπη μουσική: Γιάννης Παξεβάνης.