ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
ΤΑ ΣΤΕΚΙΑ
Ιστορίες Αγοραίου Πολιτισμού
Ημερομηνία μετάδοσης: Παρασκευή 1η Μαΐου 2020, στις 20:00
(Νέος Κύκλος) – Eπεισόδιο 2ο: «Τα τρένα»
Το 1869 ο πρώτος σιδηρόδρομος συνδέει την Αθήνα με τον Πειραιά. Το θορυβώδες «Θηρίο» μπορεί να ασθμαίνει κατά τη μεταφορά των πρώτων επιβατών του, εγκαινιάζει ωστόσο μια νέα εποχή και μια πρωτόγνωρη εμπειρία μετάβασης σε νέους προορισμούς. Σταδιακά, οι σταθμοί πυκνώνουν μέχρι που οι τροχιές των πόλεων και των ανθρώπων της νεότερης Ελλάδας συντονίζονται και ανταμώνουν, χάρη στην αέναη κινητικότητα των στιβαρών ραγών.
Τα βαγόνια αλλά και οι εσωτερικοί χώροι των πρώτων τρένων υπήρξαν απαράμιλλης αισθητικής. Εντός τους δέσποζαν καλαίσθητα εστιατόρια και άνετες κλίνες που έκαναν το ταξίδι άνετο και πολυτελές, σε όσους βέβαια επέτρεπε η οικονομική τους δεινότητα. Ωστόσο, τα τρένα ως μέσα μεταφοράς δεν κάνουν διακρίσεις. Όλοι έχουν δικαίωμα στο ταξίδι. Πλούσιοι και φτωχοί, φοιτητές και εργαζόμενοι, μετανάστες και παντός είδους φυγάδες. Κάθε ταξιδιώτης έχει εγγράψει στη μνήμη του τις δικές τους ανεξίτηλες εμπειρίες. Οι σταθμοί και τα τρένα στεγάζουν καημούς, γεννούν όνειρα και προσμονές, φυγαδεύουν την ελπίδα, εσωκλείουν τη ματαίωση. Ακόμη, εκεί γεννιούνται έρωτες ή επιτείνονται τα ερωτικά αδιέξοδα, ανθίζουν φιλίες, γίνονται τα καλύτερα διαβάσματα, αλλά εκτελούνται και εσωτερικές ενατενίσεις.
Γι’ αυτό άλλωστε και το τρένο έχει αποτελέσει σημαντικό αντικείμενο αναφοράς για την Τέχνη. Οι πρωταγωνιστές των κινηματογραφικών ταινιών λαμβάνουν εκεί αποφάσεις ζωής. Εκεί, το τρένο σηματοδοτεί το απαρέγκλιτο. Ακόμη, πλήθος ελληνικών λαϊκών τραγουδιών χρησιμοποιούν το τρένο που σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι δηλωτικό του πόνου και της απουσίας που τις περισσότερες γίνεται τόσο μακρινή όση και η απόσταση που διαγράφει το τρένο στο πέρασμά του. Τέλος, η αρχιτεκτονική και η τέχνη της φωτογραφίας δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστες στο θέαμα ενός παροπλισμένου τρένου ή στην όψη των βιομηχανικών επαύλεων και των εγκαταλειμμένων μηχανοστασίων.
Τα τρένα και οι σταθμοί λειτουργούν ως χώροι ψυχικής συμπεριφοράς, πυρήνες της αστικής ζωής και φυσικά ως αιώνια παρούσες έξοδοι κινδύνου…
Οι λάτρεις των τρένων μάς μιλούν για πραγματικά και όχι μόνο ταξίδια, ξεναγώντας μας στον υπέροχο κόσμο των σιδηροδρόμων.
Συγκεκριμένα, μιλούν -με σειρά εμφάνισης- οι: Ιωάννης Αντωνίου (μοντελιστής – φίλος του σιδηροδρόμου), Τάσος Γουδέλης (συγγραφέας), Μαρίλη Ζάρκου (φωτογράφος), Άκης Καπράνος (κριτικός κινηματογράφου – μουσικός), Γιώργος Κορδομενίδης (εκδότης περιοδικού «Εντευκτήριο»), Βασίλης Κοσμόπουλος (σκηνοθέτης), Σάκης Κουρουζίδης (διευθυντής Ευωνύμου Οικολογικής Βιβλιοθήκης), Φώτος Λαμπρινός (σκηνοθέτης), Τατιάνα Λύγαρη (ηθοποιός – σκηνοθέτης), Φώτιος Λυκομήτρος (μέλος Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου), Δημήτρης Μανιάτης (δημοσιογράφος – συγγραφέας), Νικόλαος Κ. Πολυζώης (αρχιτέκτων – αντιπρόεδρος Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου), Πέτρος Ράλλης (πρόεδρος Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου), Γιάννης Στασινόπουλος (υπεύθυνος Τομέα Μοντελισμού Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου), Γιώργος Τζιρτζιλάκης (αρχιτέκτων), Σπύρος Φασούλας (δικηγόρος – ιστορικός ερευνητής – μέλος Συλλόγου Φίλων Σιδηροδρόμου), Ρένος Χαραλαμπίδης (ηθοποιός – σκηνοθέτης).
Σκηνοθεσία-σενάριο: Κυριάκος Αγγελάκος.
Διεύθυνση φωτογραφίας: Δημήτρης Κασιμάτης.
Αρχισυνταξία: Ηλιάνα Δανέζη.
Μοντάζ: Γιώργος Ζαφείρης.
Ηχοληψία : Στέφανος Ευθυμίου.
Μίξη ήχου: Δημήτρης Μυγιάκης.
Διεύθυνση παραγωγής: Τάσος Κορωνάκης.
Οργάνωση παραγωγής: Ήρα Μαγαλιού, Στέφανος Ελπιζιώτης
Βοηθός διευθυντή φωτογραφίας: Θάνος Τσάντας.
Μουσική σήματος: Blaine L. Reininger.
Σχεδιασμός τίτλων αρχής / Motion Graphics: Κωνσταντίνα Στεφανοπούλου.
Εκτελεστής παραγωγός: Μαρίνα Ευαγγέλου Δανέζη για τη Laika Productions.