ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
«Το Μαγικό των Ανθρώπων»
«…κι έκαναν τον φόβο του θανάτου, οίστρο της ζωής» (Εμπειρίκος)
Δεν υπάρχει ζωή χωρίς απώλεια, χωρίς τους μικρούς και μεγάλους θανάτους που σημαδεύουν την ιστορία της ζωής μας.
Να χάνεις έναν γονιό, ένα παιδί, μια πατρίδα, μια δουλειά, να χάνεις την υγεία σου, την πίστη σε μια ιδέα, να χάνεις το μυαλό, τη νιότη σου, να χάνεις έναν μεγάλο έρωτα και να μένεις μισός. Απώλειες και πένθη καθορίζουν αυτό που είμαστε.
Η εκπομπή αναφέρεται στη μαγική δύναμη της απώλειας.
Μέσα από μια σε βάθος συνέντευξη που λειτουργεί ως κατάθεση ψυχής, η ιστορία του κάθε ανθρώπου σαν ένα εικαστικό φιλμ φέρνει στο προσκήνιο τη δύναμη υπέρβασης και ανθεκτικότητας. Μέσα μας υπάρχει μια ορμή, μια δύναμη που μας παροτρύνει να μεταμορφώνουμε την οδύνη σε δημιουργία. Κάτι που γνώριζαν καλά οι Έλληνες, όπως μας θυμίζει ο Εμπειρίκος «..κι έκαναν τον φόβο του θανάτου, οίστρο της ζωής».
Η επεξεργασία της απώλειας έχει τη δυνατότητα σαν τη μεγάλη τέχνη να αφυπνίζει. Να θρυμματίζει την παγωμένη μέσα μας θάλασσα. Σκοπός της εκπομπής είναι να αναδείξει αυτή την πλευρά. Μέσα από εμβληματικές ιστορίες επώνυμων και ανώνυμων ανθρώπων να φανερώσει «Το Μαγικό των Ανθρώπων».
Ο τίτλος της εκπομπής είναι εμπνευσμένος από το αριστούργημα του Τόμας Μαν, «Το Μαγικό Βουνό». Όταν ο νεαρός Χανς Κάστορπ βρίσκεται στο σανατόριο κοντά, αλλάζει η ζωή του όλη. Περιστοιχισμένος από την απώλεια και το φόβο του θανάτου, ζει μια μαγική διαδικασία ενηλικίωσης κατά τη διάρκεια της οποίας γνωρίζει τον έρωτα, τη φιλοσοφία, τη φιλία. Κερδίζει το αγαθό της ζωής.
-Όλα ξεκινούν από ένα πένθος.
Οι ταινίες της Πέννυς Παναγιωτοπούλου έχουν κεντρικό θέμα την απώλεια, όλα τα πρόσωπα που η Φωτεινή Τσαλίκογλου πλάθει μέσα στα μυθιστορήματά της παλεύουν να βγουν αλλιώς δυνατά μέσα από την αναμέτρηση με τη φθορά, το θάνατο και την απώλεια.
Η εκπομπή, χρησιμοποιώντας τη δύναμη της τηλεοπτικής εικόνας, στοχεύει να φανερώσει ότι η απώλεια δεν γεννά μόνο θλίψη, θυμό, νοσταλγία και παραίτηση, αλλά ανοίγει και έναν άλλο δρόμο, δρόμο ομιλίας, δημιουργίας, ζωής.
Με πένθος εισαγόμαστε στη ζωή, με πένθος τελειώνουμε τη ζωή και ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο άκρα αναζητούμε τρόπους να αντλούμε δύναμη από αναπόφευκτα τραύματα και απώλειες.
«Οι άνθρωποι δεν ψεύδονται στον πόνο» λέει η Έμιλι Ντίκινσον. Υπάρχει μια τρομακτική αληθινότητα στην οδύνη. Οι ιστορίες που ξεδιπλώνονται στο «Μαγικό των Ανθρώπων» μας παροτρύνουν να συλλογιστούμε «Είμαστε φθαρτοί, Ας ζήσουμε».
Ημερομηνία μετάδοσης: Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2020, στις 21:00
(Νέος κύκλος) – Εκπομπή 6η: «Η Νάσια από τη Μολδαβία»
“Συνήθως δεν είμαι ένα κορίτσι για να κλαίω συνέχεια”
Με σπασμένα Ελληνικά, με λάθη Γραμματικής που αποκαλύπτουν τη δύναμη της γλώσσας να φανερώνει αλήθειες που συγκλονίζουν, η Νάσια μιλάει… τραγουδάει… κλαίει… Η Νάσια θυμάται και αναπολεί.
Άφησε πίσω στη Μολδαβία έναν άνδρα αγριεμένο από τη φτώχεια, που έπινε και χτυπούσε τα τρία παιδιά τους και τα υποχρέωνε να λένε τα όνειρά τους. Κι εκείνα τρέμανε από το φόβο τους. Τα βαρούσε γιατί δεν θυμόντουσαν τα όνειρά τους. Πώς να ονειρευτείς μέσα στην πείνα και την ανέχεια; «Κάντε πως κοιμάστε… να νομίζει πως κοιμάστε μην και σας βαρέσει», παρακαλούσε η Νάσια. Κι εκείνος κάθε που την έβλεπε «γιατί τρέμεις» απορούσε, «αφού ακόμα δεν άρχισα να σε βαράω».
Η Νάσια φεύγει για να σωθεί. «Δεκέμβριος 2002 έπεφτε ένα χιόνι, ένα χιόνι και να μην ξέρω πού πάω… στο λεωφορείο ήμουν σαν ένα μωρό μετά το μπάνιο… κοιμόμουν… κοιμόμουν, ώρες… μέρες. Ρουμάνια, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ελλάδα».
Η φτώχεια και η βία όταν δεν σε αγριεύουν, σε μεταμορφώνουν σε άγγελο καλοσύνης. Η Νάσια έχει φτερούγες. Οικιακή βοηθός στη χώρα μας φροντίζει μια ηλικιωμένη. «Τώρα έχω μια μαμά που την φροντίζω σαν μαμά μου». Όταν τραγουδάει τα τραγούδια της πατρίδας της, η νοσταλγία σε παίρνει από το λαιμό. Η πατρίδα σου, γίνεται κι αυτή μια χαμένη πατρίδα και την αγαπάς μέσα από το χαμό της. Κι όταν αφηγείται το θάνατο της κόρης της, πενθείς κι εσύ μαζί της, κι είναι σαν να μεγαλύνεσαι κι εσύ μέσα από το πένθος της «Θέλω να τη σκέφτομαι όπως ήταν χαμογελαστή και όμορφη, όμορφη… ο Θεός την πήρε για να μην υποφέρει άλλο».
Χριστούγεννα στο Σύνταγμα. Η νοσταλγία είναι μια γέφυρα που ενώνει πατρίδες. Η νοσταλγία είναι μια παράξενη μυρωδιά. Κάτι σου θυμίζει από τα παλιά. Κάτι σαν ομίχλη που σε παίρνει μέσα της.
Η Νάσια στο «Μαγικό των Ανθρώπων». Γιατί Μια ζωή δεν αξίζει τίποτα και τίποτα δεν αξίζει όσο μια ζωή.
Σκηνοθεσία: Πέννυ Παναγιωτοπούλου.
Ιδέα-επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Τσαλίκογλου.
Διεύθυνση φωτογραφίας: Δημήτρης Κατσαΐτης.
Μοντάζ: Γιώργος Σαβόγλου.
Εκτέλεση παραγωγής: Παναγιώτα Παναγιωτοπούλου – p.p.productions.