Μεγάλο αφιέρωμα της ΕΡΤ στον Μάη του ’68
1968 – 2018. Μισός αιώνας από την ταραχώδη χρονιά του 1968 με τις επαναστατικές εκρήξεις και τα γεγονότα που σημάδεψαν όχι μόνο την Ευρώπη αλλά τον κόσμο όλο. Ήταν το αποκορύφωμα μιας δεκαετίας η οποία σιγόβραζε και οδήγησε στη μεγάλη παγκόσμια έκρηξη, η οποία μπορεί να μην ανέτρεψε το σύστημα και ο κόσμος να μην έγινε διαφορετικός αλλά, φαίνεται πως άλλαξε τη σκέψη των ανθρώπων.
Κομβικό γεγονός του 1968 η επαναστατική έκρηξη του γαλλικού Μάη – Ιούνη, ορόσημο στην ιστορία των λαϊκών αγώνων της Ευρώπης και του δυτικού κόσμου γενικότερα, που θα αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στις γενιές που θα ακολουθήσουν.
Η ΕΡΤ, με αφορμή τα 50 χρόνια από τον Μάη του ’68 μεταδίδει από την ΕΡΤ1 και την ΕΡΤ2 ένα αφιέρωμα-ταξίδι στο χρόνο, με εκπομπές, ντοκιμαντέρ και ξένες κινηματογραφικές ταινίες.
ΕΡΤ1
ΤΑΙΝΙΑ
Το Σάββατο 5 Μαΐου στις 22:00, μεταδίδεται -σε Α΄ τηλεοπτική μετάδοση- το βιογραφικό, ιστορικό δράμα «Σέλμα» (Selma), παραγωγής ΗΠΑ 2014, σε σκηνοθεσία Άβα ΝτιΒερνέ, με τους Ντέιβιντ Ογιέλοου, Κάρμεν Ετζόγκο, Τζιοβάνι Ρίμπιζι, Τιμ Ροθ, Όπρα Γουίνφρι, Τομ Γουίλκινσον. Η ταινία αναφέρεται στους αγώνες που έκανε ο μεγάλος αγωνιστής Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, καθώς και στη θρυλική πορεία διαμαρτυρίας που οργάνωσε από την πόλη Σέλμα μέχρι την Αλαμπάμα, το 1965, προκειμένου να αναγνωριστούν τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα των Αφροαμερικανών.
ΕΚΠΟΜΠΕΣ
Τη Δευτέρα 14 Μαΐου στις 22:00, οι «28 Φορές Ευρώπη – 28 Europe» παρουσιάζουν μια εκπομπή-αφιέρωμα με τίτλο «Βερολίνο 1968». Το 1968 ήταν μια χρονιά που απέκτησε μυθικές διαστάσεις. Η χρονιά που θα άλλαζε όλη την Ευρώπη και ίσως περισσότερο από όλες τις χώρες της, τη Γερμανία, όπου η νέα γενιά θα θέσει τους γονείς και τους παππούδες της προ των ευθυνών τους για τα εγκλήματα του ναζισμού. Σύμβολο εκείνης της εξέγερσης ήταν ο Ρούντι Ντούτσκε, που τον Απρίλιο του ’68 θα πέσει θύμα δολοφονικής επίθεσης στην καρδιά του Βερολίνου από έναν φανατικό ακροδεξιό. Ο Κώστας Αργυρός συνάντησε στο Βερολίνο την Γκρέτχεν Ντούτσκε, σύζυγο του Ρούντι με αφορμή την έκδοση του καινούργιου της βιβλίου. Στην εκπομπή μιλούν ακόμα η Πράσινη αντιπρόεδρος της Γερμανικής Βουλής, Κλαούντια Ροτ, αλλά και άλλοι πρωταγωνιστές εκείνης της «άνοιξης ενάντια στον αυταρχισμό της εξουσίας».
Την Τρίτη 15 Μαΐου στις 22:00, οι «Ιστορικοί Περίπατοι» παρουσιάζουν μια εκπομπή-αφιέρωμα στα 50 χρόνια από τον Μάη του 1968 και στα γεγονότα που συγκλόνισαν το Παρίσι, με αντίκτυπο σε όλο τον δυτικό κόσμο. Η Μαριλένα Κατσίμη και ο Πιέρρος Τζανετάκος φιλοξενούν τη λέκτορα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δήμητρα Λαμπροπούλου, τον αναπληρωτή καθηγητή Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Πολυμέρη Βόγλη και τον επίκουρο καθηγητή Ιστορίας Βαγγέλη Καραμανωλάκη, σε μια δίωρη συζήτηση, η οποία διανθίζεται με ενδιαφέροντα βίντεο, αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν εκ του σύνεγγυς την επανάσταση εναντίον της καθεστηκυίας τάξης και του συντηρητισμού της εποχής. Στο στούντιο και ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ, Πολυδεύκης Παπαδόπουλος.
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Τη Δευτέρα 14 Μαΐου στις 00:30 και την Τρίτη 15 Μαΐου στις 24:00 μεταδίδονται -σε Α΄ τηλεοπτική μετάδοση- το πρώτο και το δεύτερο μέρος, αντίστοιχα, του ξένου ντοκιμαντέρ «Η Σεξουαλική Επανάσταση» (Sex Revolutions), παραγωγής Arte France 2017-2018. Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στη σεξουαλική επανάσταση που άλλαξε ριζικά τις κοινωνίες και υπήρξε αιτία αλλά και συνέπεια ποικίλων εξελίξεων και μακροχρόνιων κοινωνικών αγώνων.
Την Πέμπτη 17 Μαΐου στις 00:30, στο πλαίσιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Η δεκαετία του ’60» (The Sixties), παραγωγής ΗΠΑ 2013, μεταδίδεται το επεισόδιο που αναφέρεται στο 1968. Το 1968 ήταν μια οδυνηρή χρονιά για πολλούς Αμερικανούς. Το τέλος της αθωότητας της δεκαετίας επιφέρει τις δολοφονίες του Ρόμπερτ Φ. Κένεντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τον πόλεμο του Βιετνάμ και τις βίαιες διαμαρτυρίες για τα πολιτικά δικαιώματα.
Το Σάββατο 19 Μαΐου στις 22:00, μεταδίδεται το ντοκιμαντέρ «Το βάθος τ’ ουρανού είναι κόκκινο» (Le fond de l’ air est rouge), παραγωγής Γαλλίας 1977, σε σκηνοθεσία Κρις Μαρκέρ. Πρόκειται για μια τρίωρη επισκόπηση των γεγονότων του Μάη του 1968 και των επαναστατικών κινημάτων και εξεγέρσεων της περιόδου σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσα από φωτογραφίες, επίσημα επίκαιρα, τηλεοπτικά, super 8, 16άρια, ραδιόφωνο, λαθραίες συνεντεύξεις και κρυφές κινηματογραφήσεις, σπάνια κινηματογραφικά αρχεία και ανέκδοτο υλικό από ταινιοθήκες.
ΕΡΤ2
ΤΑΙΝΙΕΣ
Στο πλαίσιο της κινηματογραφικής λέσχης, όλο τον Μάιο, προβάλλονται οι εξής ταινίες:
Την Παρασκευή 4 Μαΐου στις 23:50, το βιογραφικό ντοκιμαντέρ «Να πεθαίνεις στα 30» (Mourir à 30 ans), παραγωγής Γαλλίας 1982, σε σκηνοθεσία Ρομάν Γκουπίλ. Πρόκειται για την κινηματογραφική βιογραφία του Μισέλ Ρεκανατί, ηγέτη του μαθητικού κινήματος το Μάη του ’68 και στη συνέχεια επικεφαλής των «ομάδων περιφρούρησης» της τροτσκιστικής JCR.
Την Παρασκευή 11 Μαΐου στις 23:50 η γαλλική δραματική κομεντί «Η Κινέζα» (La Chinoise), παραγωγής 1967, σε σκηνοθεσία Ζαν-Λικ Γκοντάρ, με τους Αν Βιαζέμσκι, Ζαν-Πιέρ Λεό, Μισέλ Σεμενιάκο. Πέντε φοιτητές, ένας μικρός, μαοϊκός πυρήνας, απομονωμένος σε κάποιο παρισινό διαμέρισμα. Ακούνε Ράδιο Πεκίνο, συζητώντας για την πολιτιστική επανάσταση, τις μορφές δράσης και το νόημα της τρομοκρατίας. Όμως, η πολιτική δολοφονία που σχεδιάζουν δεν θα εξελιχθεί όπως επιθυμούν και θα καταλήξει μια πράξη χωρίς νόημα.
Την Παρασκευή 18 Μαΐου στις 23:50, η δραματική κομεντί «O Μιλού το Μάη» (Milou en Mai), συμπαραγωγής Γαλλίας-Ιταλίας 1990, σε σκηνοθεσία Λουί Μαλ, με τους Μισέλ Πικολί, Μιου Μιου, Μισέλ Ντισοσουά, Μπρούνο Καρέτ, Πολέτ Ντιμπόστ. Ο Μιλού δεν έχει αφήσει ποτέ το πατρικό του σπίτι, παρότι έχει πατήσει τα εξήντα. Η μητέρα του, με την οποία ζουν μαζί, πεθαίνει τη στιγμή που ξεσπά ο Μάης του ’68 στο Παρίσι. Όλη η οικογένεια μαζεύεται στο εξοχικό για την κηδεία, η οποία γίνεται με φόντο τα γεγονότα.
Την Παρασκευή 25 Μαΐου στις 23:50, το γαλλικό δράμα «Μετά το Μάη» (Apres Mai), παραγωγής 2012, σε σκηνοθεσία Ολιβιέ Ασαγιάς, με τους Κλεμάν Μεταγιέ, Λόλα Κρετόν, Φέλιξ Αρμάν. Λίγο έξω από το Παρίσι στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ο Ζιλ, ένας νέος που τελειώνει το σχολείο, παρασύρεται από την πολιτική και δημιουργική αναταραχή της εποχής. Όπως και οι φίλοι του, βρίσκεται ανάμεσα στις ριζοσπαστικές πολιτικές δεσμεύσεις και στις προσωπικές του προσδοκίες.
ΕΚΠΟΜΠΗ
Την Κυριακή 6 Μαΐου στις 13:00, η εκπομπή «Άξιον Εστί» είναι αφιερωμένη στον Αλέκο Παναγούλη και τον Μάη του ’68. Ο Βασίλης Βασιλικός συνομιλεί με τον Θανάση Πετρίδη, προσωπικό φίλο του Αλέκου Παναγούλη, για την προσωπικότητα και την πολιτική δράση του μεγάλου αγωνιστή της δημοκρατίας. Επίσης, συνομιλεί με τον συγγραφέα Ανδρέα Στάικο για το Μάη του ’68 στο Παρίσι, ανασύροντας αναμνήσεις από τα τότε γεγονότα, όπως τα έζησαν από κοντά. Ο διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Mikaël Hautchamp μιλά για τη σημασία του Μάη του ’68 και για τις αλλαγές που επέφερε στη γαλλική παιδεία. Τέλος, ο φακός της εκπομπής περιηγείται την έκθεση με θέμα το Μάη του ’68 στο Γαλλικό Ινστιτούτο και η μορφωτική ακόλουθος της Γαλλίας στη χώρα μας, Muriel Piquet-Viaux, μας μιλά για το περιεχόμενό της.
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Από το Σάββατο 5/5 και κάθε Σάββατο του Μαΐου στις 17:00, θα μεταδίδεται η γαλλική σειρά ντοκιμαντέρ «Εξεγέρσεις» (Uprising), παραγωγής 2012, που θα ολοκληρωθεί σε τέσσερα ωριαία επεισόδια. Οι εξεγέρσεις είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και μπορεί να πυροδοτηθεί οπουδήποτε, άσχετα από τις αιτίες. Η πραγματική εξέγερση όμως, αυτή που στρέφεται κατά πολιτικού καθεστώτος είναι σπάνιο φαινόμενο και όσο βίαιες και αν είναι οι διαδηλώσεις και οι αντικαθεστωτικές κινήσεις, δεν κλιμακώνονται πάντα σε εξέγερση. Θα δούμε εδώ τις ιστορικές εξεγέρσεις στη Γαλλία τον Μάη του ’68, στην Τσεχοσλοβακία την Άνοιξη της Πράγας και από το Ιράν με την επανάσταση κατά του Σάχη στην πιο πρόσφατη στην Τυνησία το 2012.
Τη Δευτέρα 7 Μαΐου στις 21:00, μεταδίδεται το ντοκιμαντέρ «Μεγάλες νύχτες, μικρά πρωινά» (Grands soirs et petits matins), συμπαραγωγής Καναδά-Γαλλίας 1978. Ο Μάης του ’68, μέσα από τη ματιά του Αμερικανού φωτογράφου Γουίλιαμ Κλάιν. Από τις πρώτες συνεδριάσεις στη Σορβόννη μέχρι και την κατάληψη του θεάτρου «L’ Odeon», η κάμερα του Γουίλιαμ Κλάιν μας μεταφέρει με μοναδικό τρόπο μέσα στην ατμόσφαιρα των δρόμων του Παρισιού και μας φέρνει πρόσωπο με πρόσωπο με τους διαδηλωτές και τις ζυμώσεις ενός μήνα που για πολλούς άλλαξε τον κόσμο.
Την Τρίτη 15 Μαΐου στις 20:00, μεταδίδεται το ντοκιμαντέρ «Τόπος ζωής, τόπος μνήμης: Το Ελληνικό Ίδρυμα στο Παρίσι», παραγωγής 2009, σε σενάριο-σκηνοθεσία Πανδώρας Μουρίκη. Το ντοκιμαντέρ καταγράφει την ιστορία του Ελληνικού Ιδρύματος (Fondation Hellenique) στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού (Cite Internationale), από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα, μέσα από τις μαρτυρίες ενοίκων του, διακεκριμένων προσωπικοτήτων της επιστήμης, των Γραμμάτων και των Τεχνών.